Circadiane-klokgenen reguleren 10 tot 15 procent van het transcriptoom. Er zijn aanwijzingen dat deze genen als tumorsuppressorgenen kunnen fungeren. Rotterdamse onderzoekers hebben de 24-uurs expressieniveaus van circadiane-klokgenen in lever en nier van gezonde muizen vergeleken met de niveaus bij muizen met C26-colorectaaltumor metastasen in de lever. Ze publiceren de resultaten van hun studie vandaag online in het International Journal of Cancer.¹ Eerste auteur van de studie is dr. Sander Huisman, laatste auteur dr, Ron de Bruin.

De onderzoekers induceerden de metastasen door injectie van C26 colorectaal-carcinoomcellen in de milt. Vervolgens verzamelden ze around the clock lever en nierweefsel. In het weefsel bepaalden ze de expressie van vijf klokgenen (Rev-Erbα, Per1, Per2, Bmal1, Cry1) en drie klok-gecontroleerde genen (Dbp, p21, en Wee1). In de lever- en nierweefsels van de gezonde muizen zagen de onderzoekers de gewone 24-uurs oscillaties van al de onderzochte genen. In de metastasen waren de 24-uurs oscillaties voor alle genen met uitzondering van Cry1 volledig afwezig. En in de lever- en niermonsters van de dieren met metastasen was de klokperiodiciteit verschoven vergeleken met de klok in de controlemuizen: in de lever was de klok vooruitgeschoven, en in de nier achteruit.

De onderzoekers bespreken een mogelijk verband tussen deze waarnemingen en vermoeidheid en slaapstoornis bij kankerpatiënten.

1. Huisman SA, Oklejewicz M, Ahmadi AR et al. Colorectal liver metastases with a disrupted circardian rhythm shift the peripheral clock in liver and kidney. Int J Cancer 2014;epub ahead of print