Het percentage vrouwen dat deelneemt aan de mammografiescreening loopt sterk uiteen tussen verschillende lokaties in de Verenigde Staten. Prof. Richard Wilson (Harvard University, Cambridge MA) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van de associaties tussen deelname aan screening en de mammacarcinoom-incidentie en –mortaliteit op het niveau van counties. De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in JAMA Internal Medicine.¹

Deelneemsters aan de studie waren 16 miljoen vrouwen die in het jaar 2000 veertig jaar of ouder waren en woonden in 547 counties die rapporteerden aan de SEER-database. In dat jaar werd mammacarcinoom vastgesteld in 53.207 vrouwen, die gedurende tien jaar gevolgd werden. Over de verschillende counties was er een positieve correlatie tussen de mate van deelname aan de screening en de incidentie van mammacarcinoom (p<0.001) maar niet de mammacarcinoom-specifieke mortaliteit (p=0,98). Absolute toename van de screeningsdeelname met 10 procentpunten was geassocieerd met 16% meer diagnoses (RR 1,16; 95%-bti 1,13-1,19), maar geen significante verandering in mortaliteit (RR 1,01; 95%-bti 0,96-1,06). In analyses gestratificeerd naar tumorgrootte bleek dat meer screening sterk geassocieerd was met toegenomen incidentie van kleine mammacarcinomen (tot 2 cm; per toename van de screening met 10% RR 1,25; 95%-bti 1,18-1,32), maar niet met afname van grotere mammacarcinomen (RR 1,07; 95%-bti 1,02-1,12).

De onderzoekers concluderen dat, in ieder geval bij analyse op county-niveau, het duidelijkste resultaat van mammografiescreening de detectie is van extra kleine mammacarcinomen. Er is geen gelijktijdige afname van de detectie van grotere mammacarcinomen. Deze uitkomsten wijzen op wijdverbreide overdiagnose.

1.Harding C, Pompei F, Burmistrov D et al. Breast cancer screening, incidence, and mortality across US counties. JAMA Int Med 2015; epub ahead of print