In epidemiologische studies wordt gezien dat een hoge body mass index na de diagnose colorectaalkanker geassocieerd is met betere overleving. Deze obesitasparadox wordt overigens ook gezien na andere diagnoses, zoals type 2 diabetes, CAD, hartfalen en hypertensie. Online in Cancer Causes and Control stelt prof. Andrew Renehan (Institute of Cancer Sciences, Manchester) dat de paradox kan worden verklaard uit een vorm van selectiebias die in kringen van statistici wordt aangeduid met collider stratification bias.¹ Deze vorm van bias treedt op als blootstelling en ziekte beide van invloed zijn op inclusie in de analyse.

Overlevers na de diagnose CRC van wie de BMI na de diagnose wordt bepaald zijn geselecteerd: in de analyse ontbreken de patiënten met gewichtsverlies vanwege snelle progressie van de ziekte en patiënten die emergency surgery ondergaan met een hoge peridiagnostische mortaliteit. Analyses op grond van een variabele die zowel door blootstelling als door uitkomst wordt beïnvloed kunnen leiden tot discutabele associaties tussen blootstelling en uitkomst, en kunnen zelfs resulteren in omkering van de richting van associatie, aldus Renehan.

1. Renehan AG. The ‘obesity paradox’ and survival after colorectal cancer: true or false? Cancer Causes Control 2014;epub ahead of print