De jarige
van 13 januari is de Duitse patholoog Oskar Minkowski (1858-1931), een van de pioniers van het diabetesonderzoek.1
Minkowski werd geboren in een Joods gezin in Alexoten (Litouwen). Antisemitisch
beleid van de overheid noodzaakte het gezin in 1872 te emigreren naar
Königsberg (Pruisen). Minkowski studeerde geneeskunde aan de universiteit aldaar,
en studeerde af in 1881. Hij specialiseerde zich in de pathologie onder leiding
van prof. Bernard Naunyn (1839-1925). In 1882 werd Minkowski benoemd tot Privatdozent in Königsberg.
Naunyn werd
in 1888 chef van de afdeling interne geneeskunde van de universiteit van
Straatsburg, en Minkowski ging met hem mee. In 1891 werd hij in Straatsburg benoemd tot ausserordentlicher
Professor. In 1900 werd hij chef van de afdeling interne geneeskunde van de
universiteit van Keulen, waar hij in 1904 tot hoogleraar werd benoemd. Later
werd hij directeur van de klinieken in Greifswald (1905-1909) en Breslau (nu
Wroclaw; 1909-1926). Een van zijn beroemde patiënten daar was Vladimir Oeljanov, later bekend geworden als Lenin. Minkowski was president van
het Deutsche Gesellschaft für Innere
Medizin. Hij overleed op 18 juli 1931.
Tijdens zijn
periode in Straatsburg leverde Minkowski zijn cruciale bijdrage aan het
onderzoek van diabetes. Op zekere dag in 1889 was hij in de bibliotheek op
zoek naar een tijdschrift, en daar kwam hij fysioloog Joseph, Freiherr von Mering (1849-1908) tegen. Ze kwamen te spreken over de rol
van Lipanin, een commercieel verkrijgbaar preparaat van pancreasenzymen.
Minkowski zette vraagtekens bij de bewering van Von Mering dat deze enzymen
nodig waren om in de darm vetzuren af te breken, en de heren besloten dat de
beste manier om dit uit te zoeken het verwijderen van de pancreas zou zijn.
Diezelfde middag voerde Minkowski deze procedure uit bij een hond. Een van zijn
waarnemingen was dat het glucosegehalte in de urine van de hond sterk toenam.
In hun publicatie in Archiv für Experimentelle
Pathologie und Pharmacologie beschrijven Von Mering en Minkowski de ontwikkeling van polyurie in
honden na pancreatectomie.2 Minkowski postuleerde dat in de pancreas
een ‘antidiabetische substantie’ geproduceerd wordt.
Sinds 1966
kent de European Association for the
Study of Diabetes jaarlijks de Minkowski
Prize toe voor ’outstanding
contributions to the advancement of knowledge in the field of diabetes mellitus.’
Oskar Minkovski
was de broer van wiskundige Hermann Minkowski (1864-1909; een van de leermeesters van Albert Einstein), en
de vader van astrofysicus Rudolph Minkowski (1895-1976).