HPV-gerelateerd orofarynxcarcinoom (OPC) heeft over het algemeen een gunstige prognose, maar in 10 tot 25% van de patiënten met HPV-OPC wordt na behandeling recidief gezien. Vroegere identificatie van deze patiënten kan wellicht tot eerdere behandeling en betere uitkomsten leiden. Dr. Gypsyamber D’Souza (Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, Baltimore MD) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van de associatie van detectie van HPV16-DNA in mondspoeling na behandeling voor HPV-OPC en het risico van recidief en overleving. De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in JAMA Oncology.¹

In een prospectieve cohortstudie bij vier academische centra in de VS werden oral rinses verzameld van patiënten met HPV-OPC, voor aanvang van de behandeling en negen, twaalf, achttien en vierentwintig maanden na de behandeling. Van de 157 deelnemers in het cohort was van 124 tenminste één posttreatment mondspoeling beschikbaar; de gegevens van deze patiënten werden geïncludeerd in de nu gepubliceerde analyse.

Oraal HPV16-DNA werd gedetecteerd in 67 van de 124 deelnemers voor aanvang van de behandeling (54%). Post-treatment werd oraal HPV16-DNA gedetecteerd in zes deelnmers (5%), inclusief vijf in wie ook voor aanvang van de behandeling oraal HPV16 gedetecteerd was (persistent oraal HPV16-DNA). De twee-jaars ziektevrije overleving was 92%; de twee-jaars overall survival was 98%. Persistent oraal HPV16-DNA was geassocieerd met slechtere DFS (HR 29,7; 95%-bti 9,0-98,2) en slechtere OS (HR 23,5; 95%-bti 4,7-116,9). Alle vijf patiënten met persistent oraal HPV16-DNA ontwikkelden recidiverende ziekte. Van de 119 deelnemers zonder persistent oraal HPV16-DNA werd slechts in negen recidief gezien (8%). De mediane tijd tussen de eerste posttreatment oraal HPV16-detectie en recedief was 7,0 maanden (range 3,7-10,9 maanden).

De onderzoekers concluderen dat HPV16-DNA in mondspoelingen frequent voorkomt bij diagnose maar zeldzaam is na behandeling voor HPV-OPC. Persistent oraal HPV16-DNA is geassocieerd met slechte prognose.

1.Rettig EM, Wentz A, Posner MR et al. Prognostic implication of persistent human papillomavirus type 16 DNA detection in oral rinses for human papillomavirus-related oropharyngeal carcinoma. JAMA Oncol 2015; epub ahead of print