Kleincellige neuroendocriene differentiatie in prostaatcarcinoom is een toenemende mate gezien resistentiemechanisme tegen androgeendeprivatietherapie (ADT), maar is soms moeilijk morfologisch te identificeren. Dr. Tamara Lotan (Johns Hopkins University, Baltimore MD) en collega’s hebben onderzocht of expressie van cycline D1 en p16 geassocieerd is met de Rb-functionele status, en kleincellig carcinoom kan onderscheiden van adenocarcinoom. Ze publiceren de uitkomsten van hun studie online in Clincial Cancer Research.¹

De onderzoekers hebben niveaus van cycline D1 en p16 bepaald in van patiënten verkregen xenograften (PDX) en specimens van kleincellig prostaatcarcinoom en prostaatadenocarcinoom. In de PDX zagen de onderzoekers dat een hoge ratio van p16/cycline D1 genexpressie een reflectie is van onderliggend functioneel verlies van Rb, en onderscheid kan maken tussen morfologisch geïdentificeerd kleincellig carcinoom en adenomcarcinoom. Op eiwitniveau kon cycline D1, maar niet p16, worden gebruikt om kleincellig carcinoom te onderscheiden van adenocarcinoom. Verlies van cycline D1 werd gezien in 88% (36/41) van kleincellige carcinomen versus 2% (2/94) van Gleason score 7-10 primaire adenocarcinomen bij radicale prostatectomie, 9% (4/44) van Gleason score 9-10 primaire adenocarcinomen bij naaldbiopsie, en 7% (8/115) van individuele metatasen van 39 patiënten bij autopsie. Sommige zeldzame adenocarcinomen vertoonden eveneens verlies van cycline D1, maar veel van deze adenocarcinomen waren geassocieerd met klinische kenmerken van kleincellig carcinoom. In een cohort adjuvant ADT-behandelde patiënten die metastasen ontwikkelden was lagere expressie van cycline D1 geassocieerd met eerdere metastasering en overlijden.

De onderzoekers concluderen dat verlies van cycline D1 prostaattumoren identificeert met kleincellige differentiatie, en een kleine subset van adenocarcinomen met slechte prognose kan identificeren.

1.Tsai H, Morais CL, Alshalalfa M et al. Cyclin D1 loss distinguishes prostatic small cell carcinoma from most prostatic adenocarcinomas. Clin Cancer Res 2015; epub ahead of print