Pseudoprogressie (PsP) onderscheiden van early true progression (eTP) kan een uitdaging zijn in glioblastoom (GBM) na chemoradiotherapie (CRT). Dr. Lindsay Rowe (National Cancer Institute, Bethesda MD) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van factoren die aanwijzingen kunnen vormen voor het maken van onderscheid tussen PsP en eTP. Ze publiceren de studie online in het Journal of Neuro-Oncology.¹

De studie includeerde 67 patiënten die tussen begin 2003 en eind 2016 CRT kregen voor GBM, en voor en twaalf weken na de behandeling imaging ondergingen die geschikt was voor retrospectieve evaluatie. In 35 van 67 patiënten (52,2%) werden in de eerste twaalf weken na de CRT tekenen van progressie gezien. De mediane follow-up was 17,6 maanden. Lesies die tijdens de follow-up verbeterden of stabiliseerden (n=15; 42,9%) werden gedefinieerd als PsP; lesies met progressie tijdens de follow-up werden gedefinieerd als eTP (n=20; 57,1%). MRI liet toename van contrast enhancement zien in 84,2% van eTP en 100% van PsP, en verhoogd cerebraal bloedvolume in 73,7% van eTP en 93,3% van PsP. Afname in fluid attenuated inversion recovery (FLAIR) werd niet gezien in eTP-patiënten maar wel in 26,7% van de PsP-patiënten. Patiënten met eTP hadden een significant hogere waarschijnlijkheid verhoogde steroïd-doseringen nodig te hebben om klinische verslechtering te voorkomen dan PsP-patiënten (OR 4,89; p=0,046). De Karnofsky performance status nam af in 25% van de eTP-patiënten versus geen van de PsP-patiënten.

De onderzoekers concluderen dat MRI-imaging geen goed onderscheid maakte tussen eTP en PsP, maar afname van KPS of behoefte aan verhoging van de steroïdendosering werd significant vaker gezien in eTP vergeleken met PsP. Standaardisering van klinische bepalingen kan wellicht bijdragen aan het verminderen van het diagnostische dilemma van pseudo- versus echte progressie na frontline behandeling voor GBM.

1.Rowe L, Butman JA, Mackey M et al. Differentiating pseudoprogression form true progression : analysis of radiographic, biologic, and clinical clues in GBM. J Neuro-Oncol 2018; epub ahead of print