Immuuncheckpointremmers (ICIs) induceren unieke patronen van tumorrespons en toxiciteit. Conventionele eindpunten van studies zoals progressievrije overleving en overall survival geven geen compleet beeld van werkzaamheid van ICIs. Sommige patiënten die ICI-behandeling discontinueren wegens treatment-related adverse events kunnen gedurende langere tijd in remissie blijven, al of niet met aanhoudende AEs. Een gepoolde analyse van de studies CheckMate 067 en CheckMate 069, van nivolumab of ipilimumab of de combinatie van beide voor gevorderd melanoom, heeft het eindpunt treatment-free survival (TFS) geëvalueerd. TFS werd gedefinieerd als het oppervlak tussen de Kaplan-Meier curve voor tijd tussen randomisatie en stoppen van ICI-therapie en de Kaplan-Meier curve voor tijd tot begin van volgende systemische therapie (subsequent systemic anticancer therapy; SSAC) of overlijden. Dr. Meredith Regan (Dana-Farber Cancer Institute, Boston MA) en collega’s publiceren de analyse online in het Journal of Clinical Oncology.¹

De analyse includeerde 1077 patiënten die in één van beide studies ICI-therapie begonnen. De 36-maands overleving zonder volgende therapie was 47% in de combinatiegroep, 37% in de nivolumab-monotherapiegroep, en 15% in de ipilimumab-monotherapiegroep. De gemiddelde TFS was langer voor de combinatie (11,1 maanden) dan voor nivolumab (4,6 maanden) of voor ipilimumab (8,7 maanden). Deze gemiddelde TFS besloeg in de combinatiegroep 31% (3% met en 28% zonder toxiciteit) van de 36-maandsperiode, in de nivolumabgroep 13% (1% en 11%), en in de ipilimumabgroep 24% (minder dan 1% en 23%). TFS zonder toxiciteit was langer voor de combinatie dan voor nivolumab (verschil 6,0 maanden) en voor ipilimumab (verschil 1,7 maanden).

De onderzoekers concluderen dat de analyse van de TFS tussen stoppen met ICI en beginnen met volgende therapie langere TFS zonder toxiciteit liet zien in de combinatiegroep dan in de beide monotherapiegroepen.

1.Regan MM, Werner L, Rao S et al. Treatment-free survival: a novel outcome measure of the effects of immune checkpoint inhibition – a pooled analysis of patients with advanced melanoma. J Clin Oncol 2019; epub ahead of print

Summary: A pooled analysis of the CheckMate studies 067 and 069 (nivolumab or ipilimumab or the combination for advanced melanoma) investigated treatment-free survival between ICI cessation and subsequent therapy initiation. The analysis found longer TFS without toxicity for patients who received the combination compared to the two monotherapies