Genetische defecten in telomeeronderhoud en –reparatie veroorzaken onder meer beenmergfalen en verhogen de gevoeligheid voor kanker. Traditioneel zijn androgenen gebruikt voor behandeling van syndromen van mergfalen. In weefselculturen en diermodellen is gezien dat geslachtshormonen de expressie van het telomerasegen reguleren. Dr. Danielle Townsley (National Institutes of Health, Bethesda MD) en collega’s hebben een prospectieve fase 1/2-studie uitgevoerd van het synthetische geslachtshormoon danazol voor telomeerziekten. Ze publiceren de uitkomsten van de studie in The New England Journal of Medicine.¹

De deelnemers aan de studie kregen oraal danazol 800 mg per dag gedurende twee jaar. Het doel van de behandeling was verzwakking van de versnelling van de telomeer-attritie, en het primaire werkzaamheidseindpunt was een 20% reductie in de jaarlijkse attritie gemeten na 24 maanden. Nadat 27 patiënten waren geïncludeerd werd de studie voortijdig gestopt omdat de telomeer-attritie was afgenomen in alle twaalf patiënten die konden worden geëvalueerd voor het primaire eindpunt. In elf van deze twaalf patiënten (92%) werd telomeerverlenging gezien (gemiddelde toename na 24 maanden 386 baseparen; vergelijkbare toename na zes maanden en twaalf maanden). Hematologische responsen werden gezien in 19 van 24 patiënten die konden worden geëvalueerd na drie maanden, en in 10 van 12 patiënten die konden worden geëvalueerd na 24 maanden. Bekende bijwerkingen van danazol bleven beperkt tot graad 2 of lager, en werden gezien in 41% van de patiënten (verhoogde leverenzymen) en 33% (spierkrampen).

De onderzoekers concluderen dat behandeling met danazol niet alleen de slijtage van de telomeren verlaagde maar zelfs tot verlenging van de telomeren leidde in patiënten met telomeerziekten.

1.Townsley DM, Dumitriu B, Liu D et al. Danazol treatment for telomere disease. N Engl J Med 2016;374:1922-1941