Chemotherapie kan alopecie induceren. Scalp cooling devices (SCDs) worden gebruikt om deze alopecie te voorkomen, maar tot op heden is er geen informatie over de werkzaamheid van SCDs. Dr. Julie Nangia (Baylor College of Medicine, Houston) en collega’s hebben een gerandomiseerde studie uitgevoerd van de werkzaamheid van een SCD voor preventie van alopecie in vrouwen die chemotherapie ondergaan voor mammacarcinoom. De studie wordt vandaag online gepubliceerd in JAMA.¹

De Scalp Cooling Alopecia Prevention (SCALP) studie werd tussen december 2013 en oktober 2016 uitgevoerd bij zeven centra in de Verenigde Staten. Deelneemsters waren vrouwen die gepland waren voor vier cycli taxaan- of anthracycline-gebaseerde neoadjuvante of adjuvante chemotherapie voor stadium I of II mammacarcinoom. De vrouwen werden 2:1 gerandomiseerd naar gebruik van SCD of controle. Bij opzet van de studie was een interimanalyse gepland. De nu gepubliceerde data zijn afkomstig van de interimanalyse. Op het moment van de interimanalyse waren 142 patiënten evalueerbaar. De gemiddelde leeftijd was 52,6 jaar (SD 10,1 jaar); 36% had anthracycline-gebaseerde en 64% taxaan-gebaseerde chemotherapie gekregen.

Het primaire eindpunt van de studie was succesvol haarbehoud na vier cycli chemotherapie, beoordeeld volgens de CTCAE-criteria versie 4.0. Graad 0 (geen haarverlies) en graad 1 (minder dan 50% haarverlies; geen pruik vereist) werd gedefinieerd als succesvol haarbehoud. Dit eindpunt werd beoordeeld door behandelaars die geblindeerd waren voor de allocatie van de patiënten. Succesvol haarbehoud werd gezien in 48 van 95 vrouwen met hoofdhuidkoeling (50,5%) versus 0 van 47 vrouwen zonder hoofdhuidkoeling. De studie is gestopt wegens overtuigend gebleken werkzaamheid. Er waren geen significante verschillen tussen beide groepen in veranderingen van kwaliteit van leven tussen baseline en eind van chemotherapiecyclus 4. In de SCD-groep werden 54 adverse events gezien; alle graad 1 of 2.

De onderzoekers concluderen dat hoofdhuidkoeling significant alopecie tegengaat in vrouwen die taxaan- of anthracycline-gebaseerde chemotherapie krijgen voor stadium I of II mammacarcinoom.

1.Nangia J, Wang T, Osborne C et al. Effect of a scalp cooling device on alopecia in women undergoing chemotherapy for breast cancer. The SCALP randomized clinical trial. JAMA 2017; epub ahead of print