PSA-screening kan bijdragen aan vroege detectie en verbetering van de uitkomsten van prostaatcarcinoom, maar kan ook resulteren in overdiagnose en vervolgens overbehandeling. In 2012 adviseerde de US Preventive Services Task Force tegen PSA-screening voor alle mannen. Richtlijnen uit 2017 stellen dat voor mannen in de leeftijd van 55 tot 70 jaar behandelaars en patiënten dienen te komen tot shared decision making (SDM) over deelname aan screening. Een studie van Harvard Medical School en Tufts University (beide in Boston, MA) heeft de impact onderzocht van gezondheidsgeletterdheid (health literacy, HL) op deelname aan PSA-screening en op screenings-bevorderen effect van SDM. Dr. Jesse Sammon (Tufts) en collega’s publiceren de studie vandaag in Cancer.¹

De studie is gebaseerd op gegevens van de 2016-versie van het jaarlijkse Behavioral Risk Factor Surveillance System in de dertien staten met een HL-module in dit onderzoek. De associatie tussen HL en deelname aan de PSA-screening werd onderzocht in een sample dat representatief was voor meer dan twaalf miljoen mannen in de leeftijd van 50 jaar en ouder. Van deze mannen nam 33,4% in 2015 deel aan de screening. Ongeveer één op elke drie mannen rapporteerde de eigen HL als optimaal. Onder de mannen met optimale HL nam 42,2% deel aan de screening; optimale HL was een significante voorspeller van PSA-screening (OR 1,214; 95%-bti 1,051-1,403). Er was een significante interactie tussen HL en SDM (p voor interactie <0,001) in die zin dat hogere HL geassocieerd was met lagere waarschijnlijkheid van deelname aan de screening in geval van SDM.

De onderzoekers concluderen dat hoge HL geassocieerd was met meer deelname aan screening, en met lager screenings-bevorderend effect van SDM.

1.Nguyen D-D, Trinh Q-D, Cole AP et al. Impact of health literacy on shared decision making for prostate-specific antigen testing in the United States. Cancer 2020; epub ahead of print

Summary: A study among a weighted sample of more than 12 million men aged 50 years or older found that higher self-reported health literacy was associated with higher levels of PSA screening, and with reduced screening-promoting effect of shared decision making.