Er zijn aanwijzingen dat protonen-radiotherapie (PRT) vergeleken met fotonen-radiotherapie (XRT) geassocieerd is met minder cognitieve defecten onder overlevers van hersentumoren, maar deze aanwijzingen zijn gebaseerd op retrospectieve vergelijkingen tussen historische cohorten. Een studie in twee centra in de Verenigde Staten heeft IQ-scores vergeleken na PRT versus XRT voor standaard-risico medullobastoom in kinderen. Dr. Bree Eaton (Emory University, Atlanta GA) en collega’s publiceren de studie in Cancer.¹

Onder de 88 achtereenvolgde patiënten die tussen begin 2000 en eind 2009 PRT of XRT kregen voor standaard-risico medulloblastoom werden er 50 (25 PRT en 25 XRT) gematcht voor leeftijd, geslacht, datum van diagnose, histologie, stralingsboost, en craniospinale bestralingsdosering. De gemiddelde leeftijd was 8,5 ± 4,14 jaar. De mediane follow-up was 5,3 jaar (range 1,0-11,4) in het PRT-cohort en 4,6 jaar (range 1,1-11,2) in het XRT-cohort p=0,193). Neurocognitieve gegevens waren beschikbaar voor 37 overlevers (17 PRT, 20 XRT). De scores voor Full-Scale Intelligence Quotient (FSIQ) waren significant hoger na PRT dan na XRT (gemiddeld 99,6 versus 86,2; p=0,021). Dit was ook het geval voor de FSIQ-geassocieerde verbale scores (105,2 versus 88,6%; p=0,010) en nonverbale scores (103,1 versus 88,9; p=0,011) maar niet voor processing speed (82,9 versus 77,2; p=0,331) en werkgeheugen (97,0 versus 92,7; p=0,388).

De onderzoekers concluderen dat onder patiënten met standaard-risico medulloblastoom radiotherapie-geassocieerde cognitieve defecten minder sterk waren na PRT dan na XRT.

1.Eaton BR, Fong GW, Ingerski LM et al. Intellectual functioning among case-matched cohorts of children treated with proton or photon radiation for standard-risk medulloblastoma. Cancer 2021; epub ahead of print

Summary: A study in two US centers found that among children treated for standard-risk medulloblastoma, radiotherapy-associated cognitive effects appeared to be more attenuated after proton therapy compared with photon therapy.