Minimaal-invasieve technieken worden in toenemende mate toegepast in chirurgie voor maligniteiten. De recent-gepubliceerde gerandomiseerde LACC-studie heeft echter laten zien dat onder vrouwen met vroeg-stadium cervixcarcinoom de ziektevrije overleving en overall survival significant slechter waren na minimaal-invasieve dan na open radicale hysterectomie. Een systematisch overzicht en meta-analyse heeft onderzocht of dit resultaat in overeenstemming is met resultaten van high-quality observationele studies. Dr. Alexander Melamed (Columbia University, New York) en collega’s publiceren de analyse online in JAMA Oncology.¹

In de literatuur vonden de onderzoekers 49 voor het onderwerp relevante observationele studies waarvan er vijftien voldeden aan de inclusiecriteria van de meta-analyse (tenminste 7 punten op de Newcastle-Ottawa schaal). De studies vergeleken minimaal-invasieve (laparoscopisch of robot-geassisteerd) met open radicale hysterectomie voor stadium IA1 tot en met IIA cervixcarcinoom in tezamen 9499 patiënten: 49% van de patiënten ondergingen minimaal-invasieve radicale hysterectomie en 51% open radicale hysterectomie.

Tijdens de follow-up werd recidief gezien in 530 patiënten en overlijden in 451. Het gepoolde risico van recidief was significant hoger onder de patiënten die minimaal-invasieve chirurgie hadden ondergaan dan onder patiënten die open chirurgie hadden ondergaan (HR 1,71; p<0,001). Ook het gepoolde risico van overlijden was hoger in de minimaal-invasieve groep (HR 1,56; p=0,004). Er was geen associatie tussen de prevalentie van robot-geassisteerde chirurgie en de grootte van de associatie tussen minimaal-invasieve chirurgie en HR van recidief of overlijden.

De onderzoekers concluderen dat de meta-analyse suggereert dat onder patiënten met vroeg-stadium cervixcarcinoom minimaal-invasieve vergeleken met open radicale hysterectomie geassocieerd was met slechtere uitkomsten.

1.Nitecki R, Ramirez PT, Frumovitz M et al. Survival after minimally invasive vs open radical hysterectomy for early-stage cervical cancer. A systematic review and meta-analysis. JAMA Oncol 2020.1694

Summary: A meta-analysis of 15 high-quality observational studies (9499 patients) found that among women with early-stage cervical cancer minimally-invasive compared with open radical hysterectomy was associated with elevated risk of recurrence (HR 1.71; p<0.001) and death (HR 1.56; p=0.004).