Immuuncheckpointremmers zijn standaard-behandeling geworden voor niet-kleincellig longcarcinoom, maar slechts in een deell van de patiënten wordt duurzaam profijt gezien. Er is behoefte aan markers om patiënten te kunnen identificeren met hogere waarschijnlijkheid van respons. De Rotterdamse MULTOMAB-studie heeft onderzocht of CD8 T-celpopulaties kunnen worden gebruikt als dergelijke markers. Dr. Reno Debets (Erasmus MC) en collega’s publiceren de studie online in het Journal for ImmunoTherapy of Cancer.¹

De studie includeerde 71 patiënten na eerstelijns behandeling voor NSCLC, en 15 gezonde controlepersonen, die met de patiënten waren gematcht voor leeftijd (mediaan 65 jaar) en geslachtsdistributie (V/M 40/69%). De patiënten kregen intraveneus nivolumab 3 mg/kg iedere twee weken. Voor aanvang van de behandeling, en na twee en vier weken stonden de deelnemers bloedmonsters af waarin de onderzoekers CD8 T-celpopulaties konden bepalen. Onder de 71 patiënten waren er 32 met geschikte vers verkregen perifeer-bloedmonsters. Van de 32 patiënten hadden zeven partiële respons (PR) op nivolumab, tien stabiele ziekte (SD), en vijftien progressieve ziekte (PD).

In de monsters van patiënten met PR waren voor aanvang van de behandeling en tijdens de behandeling de gehalten van CD8 T-cellen vergelijkbaar met die in monsters van de gezonde controlepersonen, maar tweemaal hoger dan in monsters van SD- of PD-patiënten. De CD8 T-celpopulaties in de monsters van PR-patiënten hadden verhoogde frequenties van T effector memory re-expressing CD45RA (TEMRA) cellen, en verhoogde frequentie van T-cellen met expressie van markers van terminale differentiatie (CD95+) en egressie uit tumorweefsel (CD69-). In de monsters van de PR-patiënten was de fractie van CD8 T-cellen zonder co-stimulatory receptors (CD28, ICOS, CD40L, 4-1BB, OX40) significant gecorreleerd met de totale aantallen en gedifferentieerd fenotype CD8 T-cellen.

De onderzoekers concluderen dat hoge gehalten van perifere CD8 T-cellen met expressie van differentiatiemarkers en zonder co-stimulatory receptors voor aanvang van de behandeling geassocieerd zijn met respons van NSCLC op tweedelijns nivolumab.

1.Kunert A, Basak EA, Hurkmans DP et al. CD45RA⁺CCR7^- CD8 T cells lacking co-stimulatory receptors demonstrate enhanced frequency in peripheral blood of NSCLC patients responding to nivolumab. J ImmunoTher Cancer 2019;7:149

Summary: The MULTOMAB study in The Netherlands found that among patients receiving second-line nivolumab for NSCLC, high numbers of peripheral CD8 T cells expressing differentiation markers and lacking co-stimulatory receptors at baseline are associatied with response.