Verbeteringen in de behandelingen van CNS-tumoren en tumoren van hoofd en hals hebben geresulteerd in verbetering van de overleving van patiënten, met als keerzijde toename van het aantal overlevers met bijwerkingen van de behandeling. Een van de bijwerkingen van craniële radiotherapie is persistent radiation-induced alopecia (pRIA). Een retrospectieve cohortstudie in Memorial Sloan Kettering Cancer Center (New York) en St. Jude Children’s Research Hospital (Memphis TN) heeft het voorkomen en respons op behandeling geïnventariseerd van pRIA in kinderen en volwassenen met CNS-tumoren en sarcomen van hoofd en hals. Dr. Mario Lacouture (MSKCC) en collega’s publiceren de studie in JAMA Dermatology.¹


Tussen begin 2011 en eind januari 2019 werden in de twee centra 71 patiënten met pRIA gezien na radiotherapie voor CNS-tumoren (90% van de patiënten) of HN-sarcomen (10%). De mediane leeftijd was 27 jaar (range 4-75). De mediane duur tussen bestraling en pRIA-evaluatie was 100 weken (IQR 58-405). De ernst van de alopecie was graad 1 in 40 patiënten (56%), met gelokaliseerde (54%), diffuse (24%), of gemengde (22%) patronen. De mediane geschatte scalp radiation dose was 39,6 Gy (range 15,1-50,0). Hogere dosering (OR 1,15; 95%-bti 1,04-1,28) en protonen-bestraling (OR 5,7; 95%-bti 1,05-30,8) waren geassocieerd met hogere ernst van de alopecie (p<0,01), en de dosering die resulteerde in ernstige (graad 2) pRIA in 50% van de patiënten was 36,1 Gy (95%-bti 33,7-39,6). Achtentwintig van 34 patiënten (82%) hadden respons op topisch minoxidil (5% oplossing); twee van twee patiënten hadden respons op haartransplantatie, en één van één patiënt had respons op plastisch-chirurgische reconstructie.

De onderzoekers concluderen dat pRIA onder patiënten met CNS-tumoren en HN-sarcomen een doseringsafhankelijk fenomeen is, en dat topisch minoxidil en procedurele interventies voor pRIA werkzaam kunnen zijn.

1.Phillips GS, Freret ME, Novetsky Friedman D et al. Assessment and treatment outcomes of persistent radiation-induced alopecia in patients with cancer. JAMA Dermatol 2020.2127

Summary: A study in two US centers found that persistent radiation-indiced alopecia among patients with primary CNS tumors or head and neck sarcomas is a dose-dependent phenomenon. pRIA-patients may benefit from topical minoxidil and surgery.