Onder patiënten die systemische behandeling krijgen voor castratieresistent prostaatcarcinoom met botmetastasen (bmCRPC) is het moeilijk onderscheid te maken tussen continue PSA-toename als teken van progressie, en PSA-surge die wordt gevolgd door klinische respons of stabiele ziekte. Om de werkzaamheid van de behandeling te beoordelen zijn andere markers van de ziekte vereist. Een studie in het Universiteitsziekenhuis in Münster (Duitsland) heeft prognostische waarde van dynamische veranderingen in niveaus van alkalisch fosfatase (ALP) en lactaatdehydrogenase (LDH) in deze patiënten geëvalueerd. Dr. Katrin Schlack en collega’s publiceren de studie in BMC Cancer.¹

De studie includeerde 48 patiënten die enzalutamide kregen voor bmCRPC en aanvankelijke toename van PSA hadden. De onderzoekers bepaalden PSA, LDH, en ALP voor aanvang van de behandeling, na twee en vier weken, en vervolgens iedere vier weken. Primair eindpunt van de studie was de correlatie tussen ALP-toename na twaalf weken, met of zonder LDH-normalisering, en overlevingsuitkomsten.


Deze figuur toont de progressievrije-overlevingsuitkomsten en deze figuur toont de overall survival uitkomsten. De figuren laten zien dat ALP-toename na twaalf weken, met LDH-normalisering, geassocieerd was met signficant slechtere mediane PFS (3 versus 5 maanden; p=0,001) en OS (8 versus 15 maanden; p=0,02). Ook ALP-toename zonder LDH-normalisering was geassocieerd met signficant slechtere mediane PFS (3 versus 5 maanden; p=0,02) en OS (8 versus 17 maanden; p<0,01).

De onderzoekers concluderen dat onder mannen met bmCRPC die geen PSA-respons hadden op enzalutamide, non-rise van ALP en normalisatie van LDH geassocieerd waren met klinisch profijt.

1.Poteska R, Rahbar K, Semjonov A et al. The prognostic potential of alkaline phosphatase and lactic acid dehydrogenase in bmCRPC patients without significant PSA response under enzalutamide. BMC Cancer 2022;22:375

Summary: A study in Germany found that among patients with castration-resistant prostate cancer with bone metastasis who do not show PSA decline under enzalutamide, non-rise of ALP and normalization of LDH at 12 weeks were associated with clinical benefit, better PFS, and better OS.