Biologische TNFα-remmers, die veel worden gebruikt in de behandeling van onder meer reumatoïde artritis, hebben een verstorende werking op het immuunsysteem. Het is daarom niet ondenkbaar dat behandeling met biologicals het risico van niet-melanoom huidkanker verhoogt. Prof. Johan Askling (Karolinska Instituut, Stockholm) en collega’s hebben deze veronderstelling onderzocht. De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in BMJ.¹

Deelnemers waren 46.409 niet met biogicals behandelde RA-patiënten, 12.528 wel met biologicals behandelde RA-patiënten (start van de behandeling tussen 1998 en 2013), en voor elk van deze patiënten tien controlepersonen uit de algemene bevolking van Zweden, vrij van RA en gematcht voor geslacht, geboortejaar, en provincie (althans county). De belangrijkste uitkomstmaten van de studie waren HR van eerste basaalcelcarcinoom (2004-2013) en HR van eerste in situ of invasief squameus celcarcinoom (1998-2013).

Voor basaalcelcarcinoom was de HR voor biological-naïeve RA-patiënten vergeleken met de algemene bevolking 1,22 (95%-bti 1,07-1,41) en voor biological-behandelde patiënten versus biological-naïeve patiënten 1,14 (95%-bti 0,98-1,33). Voor squameus celcarcinoom was de HR voor biological-naïeve RA-patiënten vergeleken met de algemene bevolking 1,88 (95%-bti 1,74-2,03) en voor biological-behandelde patiënten versus biological-naïeve patiënten 1,30 (95%-bti 1,10-1,55), overeenkomend met een jaarlijks number needed to harm in de orde van 1600.

De onderzoekers concluderen dat reumatoïde artritis als zodanig geassocieerd was met een geringe verhoging van het risico van basaalcelcarcinoom, en dat biological-behandeling dit risico niet statistisch significant verhoogde. Het risico van squameus celcarcinoom was bijna verdubbeld in biological-naïeve RA-patiënten vergeleken met de algemene bevolking; behandeling met biologicals leidde tot een verdere verhoging van het risico met 30%. Als deze associatie causaal is zal 1600 jaar behandeling met biologicals resulteren in één extra geval van squameus celcarcinoom. Controle op huidmaligniteiten is aan te raden in RA, ongeacht behandeling met biologische TNFα-remmers.

1.Raaschou P, Simard JF, Asker Hagelberg C, Askling J. Rheumatoid arthritis, anti-tumour necrosis factor treatment, and risk of squamous cell and basal cell skin cancer: cohort study based on nationwide prospectively recorded data from Sweden. BMJ 2016;352:i262