Pancreas
ductaal adenocarcinoom (PDAC) heeft een slechte prognose. In 3% tot 5% van de
patiënten spelen erfelijke factoren een rol in de ontwikkeling van PDAC.
Surveillance in hoog-risicogroepen kan wellicht detectie van de ziekte in een
vroeg stadium mogelijk maken en de prognose verbeteren. Prof. Hans Vasen (LUMC)
en collega’s hebben deze mogelijkheid onderzocht. De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in het Journal of Clinical Oncology.1
De onderzoekers
inventariseerden screeningsuitkomsten van drie Europese centra waar
prospectieve screening plaatsvindt in hoog-risicogroepen, waaronder families met
PDAC-clustering (familial pancreatic
cancer, FPC) en families met een gendefect dat predisponeert voor PDAC. Het
surveillanceprogramma betrof jaarlijkse MRI, MR-cholangiopancreatografie, en/of
endoscopisch ultrasound. Het programma had 411 asymptomatische deelnemers, onder
wie 214 met FPC, 178 met CDKN2A-mutaties,
en 19 met BRCA1/2- of PALB2-mutaties.
De screening
leidde tot detectie van PDAC in dertien CDKN2A-mutatiedragers
(7,3%). Driekwart onderging resectie, en de overleving na vijf jaar bedroeg
24%. Twee CDKN2A-mutatiedragers (1%) ondergingen
chirurgische resectie voor laag-risico precursor laesies. In twee deelnemers (0,9%)
in het FPC-cohort werd een pancreastumor gedetecteerd, van wie één gevorderd
PDAC had en één vroege graad 2 neuro-endocriene tumor. Dertien FPC-deelnemers (6,1%)
ondergingen resectie voor een verdachte precursorlaesie, maar slecht in vier (1,9%)
werden hoog-risico laesies gezien. PDAC werd gedetecteerd in één BRCA2-mutatiedrager, en een andere BRCA2-mutatiedrager en een PALB2-mutatiedrager ondergingen
chirurgie en bleken laag-risico precursorlaesies te hebben.
De onderzoekers
concluderen dat surveillance van CDKN2A-mutatiedragers
relatief succesvol is in het detecteren van de meeste PDACs in een resectabel
stadium. Het profijt van surveillance in FPC-families is minder evident.
1.Vasen H, Ibrahim I, Guillen Ponce C
et al. Benefit of surveillance for pancreatic cancer in high-risk individuals:
outcome of long-term prospective follow-up studies from three European expert
centers. J Clin Oncol 2016; epub ahead of print
Commentaren
Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie. (Login)