Postoperatieve radiotherapie heeft een belangrijke rol in de behandeling van prostaatcarcinoom, maar selectie van patiënten met de beste kans op respons kan bijdragen aan verdere verbetering van de uitkomsten en vermijding van onnodige toxiciteit. Dr. Felix Feng (University of California, San Francisco) en collega’s hebben een genexpressiesignatuur ontwikkeld en gevalideerd dat voorspelt welke patiënten het meeste profijt hebben van postoperatieve radiotherapie. Ze publiceren hun bevindingen online in The Lancet Oncology.¹

De ontwikkeling van het 24-gensignatuur PORTOS (‘post-operative radiation therapy outcomes score’) is gebaseerd op gegevens van deelnemers van vijf gepubliceerde studies van patiënten die radicale prostatectomie met of zonder postoperatieve radiotherapie ondergingen voor prostaatadenocarcinoom, met genexpressie-analyse van de tumor, en met lange-termijn follow-up en complete klinisch-pathologische gegevens. In elk van de vijf cohorten matchten Feng en collega’s patiënten met en zonder postoperatieve radiotherapie op basis van Gleason score, PSA, chirurgische margestatus, extracapsulaire extensie, lymfeklierinvasie en ADT.

PORTOS is ontwikkeld in een trainingscohort van 196 gematchte patiënten van een van de studies. Onder patiënten met hoge PORTOS (n=39) was de tien-jaars incidentie van distante metastase 5% in de groep van twintig patiënten die postoperatieve radiotherapie hadden gekregen versus 63% in de groep van negentien patiënten die geen postoperatieve radiotherapie hadden gekregen (HR 0,12; p<0,0001). Onder patiënten met een lage PORTOS (n=157) was de tien-jaars incidentie van distante metatase 57% in de groep van 78 patiënten die postoperatieve radiotherapie hadden gekregen versus 31% in de groep van 79 patiënten die geen postoperatieve radiotherapie hadden gekregen (HR 2,5; p<0,001), met een significante behandlingsinteractie (p<0,0001). De waarneming dat PORTOS de uitkomst van postoperatieve radiotherapie kon voorspellen werd bevestigd in het validatiecohort (n=330) met een significante behandelngsinteractie (p=0,016).

De onderzoekers concluderen dat hun analyse suggereert dat PORTOS patiënten kan identificeren met een hoge kans op respons op behandeling met postoperatieve radiotherapie.

1.Zhao SG, Chang SL, Spratt DE et al. Development and validation of a 24-gene predictor of response to postoperative radiotherapy in prostate cancer: a matched, retrospective analysis. Lancet Oncol 2016; epub ahead of print