Robot-geassisteerde radicale prostatectomie is geïntroduceerd zonder ‘high level evidence’, schrijven prof. Robert Gardiner (University of Queensland, Brisbane) en collega’s in een publicatie die online is in The Lancet.¹ De literatuur tot op heden omvat niet-gerandomiseerde longitudinale studies. In de publicatie in The Lancet presenteren de onderzoekers vroege uitkomsten (na drie maanden) van de eerste gerandomiseerde fase 3-studie die robot-geassisteerde prostatectomie vergelijkt met open prostatectomie.

Deelnemers aan de studie waren 326 mannen met nieuw-gediagnostiseerd gelokaliseerd prostaatcarcinoom die hadden gekozen voor chirurgie als behandeling. Ze waren 35 tot 70 jaar oud en hadden een levensverwachting van tenminste tien jaar. De deelnemers werden gerandomiseerd naar radicale retropubische prostatectomie (n=163) of robot-geassisteerde laparoscopische prostatectomie (n=163). Achttien patiënten trokken zich voor de ingreep terug. Primaire eindpunten van de studie zijn urinaire functie (urinair domein van de EPIC-vragenlijst) en seksuele functie (seksueel domein van de EPIC- en IIEF-vragenlijsten) na zes weken, twaalf weken, en vierentwintig maanden en oncologische uitkomst na vierentwintig maanden. De onderzoekers publiceren nu de uitkomsten na zes en twaalf weken.

De EPIC- en IIEF-vragenlijsten werden beantwoord door 121 deelnemers in de groep met radicale retropubische prostatectomie en 131 in de groep met de robot-geassisteerde laparoscopische prostatectomie. Er waren voor deze uitkomsten geen significante verschillen tussen beide groepen. Er waren ook geen statistisch significante verschillen in het optreden van postoperatieve complicaties (9% met open chirurgie versus 4% met robot-geassisteerde chirurgie; p=0,052). Patiënten die open chirurgie ondergingen verbleven langer in het ziekenhuis, maar gemiddeld duurde het in beide groepen even lang voor de patiënten weer aan het werk gingen.

De onderzoekers concluderen dat de twee technieken niet verschillen voor functionele uitkomsten na twaalf weken. Langere follow-up is vereist. De laatste deelnemer aan de studie is in maart 2015 geopereerd.

1.Yaxley JW, Coughlin GD, Chambers SK et al. Robot-assisted laparoscopic prostatectomy versus open radical retropubic prostatectomy: early outcomes from a randomised controlled phase 3 study. Lancet 2016; epub ahead of print