Er zijn aanwijzingen voor een inverse associatie tussen gebruik van statines en het risico van agressief prostaatcarcinoom. Het is niet duidelijk of statinegebruik ook beschermt tegen letaal prostaatcarcinoom (metastatisch bij diagnose of metastatisch/fataal tijdens follow-up), en wat de onderliggende mechanismen van deze associatie kunnen zijn. Een analyse in het cohort van de Health Professionals Follow-Up Study (HPFS) onderzocht deze associatie en mogelijke mechanismen. Dr. Lorelei Mucci (Harvard School of Public Health (Boston MA) en collega’s publiceren de analyse vandaag online in Clinical Cancer Research.¹

In 1990 includeerde HPFS 44.126 mannen die vrij waren van prostaatcarcinoom. De deelnemers gaven tijdens de follow-up tot en met 2014 iedere twee jaar informatie over hun statinegebruik. Tijdens 24 jaar follow-up werd prostaatcarcinoom gediagnostiseerd in 6305 deelnemers, en letaal prostaatcarcinoom in 801 deelnemers (13%). Vergeleken bij nooit of vroeger gebruik was huidig gebruik van statines (op het moment van diagnose) invers geassocieerd met risico van letaal prostaatcarcinoom (HR 0,76; 95%-bti 0,60-0,96) maar niet met het risico van overall prostaatcarcinoom. Er was een sterke inverse associatie met het risico van PTEN-null prostaatcarcinoom (HR 0,40; 95%-bti 0,19-0,87) maar niet PTEN-intacte ziekte (HR 1,18; 95%-bti 0,95-1,48; p voor heterogeniteit 0,01). In normaal prostaatweefsel waren inflammatie- en immuunroutes verrijkt in ooit-statinegebruikers versus nooit-statinegebruikers.

De onderzoekers concluderen dat gebruik van statines geassocieerd was met verlaagd risico van letaal prostaatcarcinoom, en dat de analyse suggereert dat PTEN en inflammatie/immuunactivering mechanismen achter deze assocatie zouden kunnen zijn.

1.Allott EH, Ebot EM, Stopsack KH et al. Statin use is associated with lower risk of PTEN-null and lethal prostate cancer. Clin Cancer Res 2019; epub ahead of print

Summary: An analysis in the cohort of the Health Professionals Follow-up Study found that statin use was associated with lower risk of PTEN-null and lethal prostate cancer. Inflammation and immune pathways were enriched in normal prostate of statin ever versus never users. The authors conclude that the analysis suggests that PTEN and inflammation/immune activation are potential mechanisms linking statins with lower lethal prostate cancer risk.