De toename van de incidentie van orofaryngeaal squameus celcarcinoom (OPSCC) in landen met afnemend tabaksgebruik wordt toegeschreven aan een groeiende rol van HPV in de carcinogenese. Er is weinig informatie beschikbaar over de trends in HPV-prevalentie in populaties met een persistent hoog percentage rokers. Dr. Ingeborg Tinhofer-Keilholz (Charité Universitätsmedizin, Berlijn) en haar collega’s hebben de trends onderzocht in de incidentie van HNSCC in registraties in het oosten van Duitsland. Ze bestudeerden ook trends van HPV-prevalentie, roken en overleving in een cohort HNSCC-patiënten die tussen 2004 en 2013 in het Charité-ziekenhuis behandeld werden (n=436). De gegevens over de HPV-prevalentie werden prospectief onderzocht in een tweede cohort, bestaande uit alle primaire HNSCC-patiënten van het Charité in 2013 (n=213). De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in het European Journal of Cancer.¹

Uit de analyses blijkt dat tussen 1998 en 2011 de incidentie van zowel OPSCC als non-OPSCC toenam. De HPV-prevalentie nam toe van 27% in 2004-2006 tot 59% in 2012-2013 (p=0,0004). In deze periode nam het percentage rokers matig af onder de OPSCC-patiënten, maar niet onder de non-OPSCC patiënten. De verandering in de ziekte-epidemiologie in OPSCC was geassocieerd met significant verbetering in overall survival. De toename van de HPV-prevalentie in OPSCC (48%) vergeleken met non-OPSCC (11%) werd bevestigd in het tweede cohort.

De onderzoekers concluderen dat , ondanks duidelijk verschillen met de Verenigde Staten in termen van tabaksgebruik, de toename in OPSCC-incidentie in een Europees ohort ook voornamelijk toegeschreven dient te worden aan HPV. De HPV-status had een significante impact op de prognose.

1.Tinhofer I, Jöhrens K, Keilholz U et al. Contribution of human papilloma virus to the incidence of squamous cell carcinoma of the head and neck in a European population with high smoking prevalence. Eur J Cancer 2015; epub ahead of print