Onder diabetespatiënten is het risico van pancreaskanker verhoogd. Meer dan twintig jaar nadat de diagnose diabetes gesteld is wordt nog steeds verhoging van het pancreaskankerrisico gezien, hetgeen wijst op een causale rol van diabetes bij pancreaskanker. Zo luidt de conclusie van een analyse van individuele gegevens van deelnemers aan vijftien patiënt-controlestudies in het Pancreatic Cancer Case-Control Consortium, met tezamen 8305 patiënten en 13.987 controlepersonen. De analyse wordt vandaag online gepubliceerd in Annals of Oncology.¹ Een van de auteurs is dr. Bas Bueno de Mesquita (RIVM).

Van de patiënten met pancreaskanker rapporteerde 15%, en van de controlepersonen 8%, een diagnose diabetes twee of meer jaar voorafgaand aan de diagnose pancreaskanker of de inventarisatie (voor controles). Het bijbehorende OR bedraagt 1,90 (95%-bti 1,72-2,09). De risicoverhoging was consistent over strata van alle geselecteerde covariaten, waaronder body mass index en rookgedrag. Het risico van pancreaskanker nam af met toenemende duur van diabetes, maar twintig jaar na de diabetesdiagnose was het pancreaskankerrisico nog steeds verhoogd (OR 1,30; 95%-bti 1,17-2,03).

Onder de diabetespatiënten was langdurig (meer dan 15 jaar) gebruik van orale antidiabetica geassocieerd met verlaging van het pancreaskankerrisico (OR 0,31; 95%-bti 0,14-0,69). Gebruik van insuline gedurende vijf jaar of minder was geassocieerd met verhoging van het risico (OR 5,60; 95%-bti 3,75-8,35). Gebruik van insuline gedurende vijftien jaar of meer was niet geassocieerd met het risico (OR 0,95: 95%-bti 0,53-1,70).

1. Bosetti C, Rosato V, Li D et al. Diabetes, antidiiabetic medications and pancreatic cancer risk: an analysis from the international pancreatic cancer case-control consortium. Ann Oncol 2014;epub ahead of print