De onderzoekers bepaalden fentanyl-concentraties in het plasma van 47 patiënten, in mediaan 13 (range 1-86) monsters per patiënt, tijdens transdermale behandeling van 5 patiënten, subcutane behandeling van 10 patiënten, ent ransdermale plus subcutane behandeling van de overige 32 patiënten. De CL/F na transdermaal fentanyl bedroeg 33,5 L/h, en na subcutaan fentanyl 54,5 L/h. Voor 10 patiënten waren er plasmamonsters beschikbaar gedurende rotatie van subcutaan naar transdermaal fentanyl. Bij 7 van deze 10 patiënten werd een toename van de fentanyl-concentratie in het plasma gezien, die bij 4 patiënten gepaard ging met klinische tekenen van fentanyl-gerelateerde toxiciteit. De berekende fentanyl-concentraties stegen tijdens rotatie bij two-step taper in 12 uur.
De onderzoekers concluderen dat de CL/F lager is bij transdermaal dan bij subcutaan fentanyl, hetgeen er op wijst dat bij de transdermale route de dosering onderschat kan worden. Bij overgang van subcutaan naar transdermaal fentanyl kan de two-step taper in twaalf uur leiden tot een stijging van de fentanyl-concentratie in het plasma, met een hoog risico van toxiciteit. Subcutane toediening dient direct gestopt te worden bij het aanbrengen van de pleister.
1.Oosten AW, Abrantes JA, Jönsson S et al. Fentanyl exposure after subcutaneous and transdermal administration: results from a population pharmacokinetic study in cancer patients. J Clin Oncol 2014;32:5s (suppl) abstr 9540
