Ipilimumab wordt gebruikt voor de behandeling van patiënten met gevorderd melanoom. Prof. Alexander Eggermont (Gustave Roussy Cancer Campus, Villejuif) en collega’s hebben een fase 3-studie uitgevoerd van adjuvant ipilimumab versus placebo na complete resectie van stadium III melanoom met hoog risico van recidief. De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in The Lancet Oncology.¹ Deelnemers aan de studie waren 951 patiënten van 91 ziekenhuizen in 19 landen. Ze werden 1:1 gerandomiseerd naar ipilimumab of placebo (viermaal eens per drie weken gevolgd door eens per drie maanden tot uiterlijk drie jaar).

Het primaire eindpunt van de studie was recidiefvrije overleving. Bij mediane follow-up van 2,74 jaar (IQR 2,28-3,22 jaar) waren 528 RFS-gebeurtenissen gezien: 234 in de ipilimumabgroep versus 294 in de placebogroep. De mediane RFS was 26,1 maanden in de ipilimumabgroep versus 17,1 maanden in de placebogroep (HR 0,75; p=0,0013). De drie-jaars RFS was 46,5% in de ipilimumabgroep versus 34,8% in de placebogroep. De meest-gerapporteerde graad 3 of 4 bijwerkingen in de ipilimumabgroep waren gastro-intestinaal, hepatisch en endocrien. Bijwerkingen leidden tot discontinuering van de behandeling in 52% van de patiënten die begonnen waren met ipilimumab (driekwart van deze patiënten stopte tijdens de initiële behandeling met de eerste vier doses). Vijf patiënten in de ipilimumabgroep overleden aan ipilimumab-gerelateerde bijwerkingen.

De onderzoekers concluderen dat adjuvant ipilimumab de recidiefvrije overleving in deze patiëntengroep significant verbeterde. Het bijwerkingenprofiel was consistent met wat eerder is gezien in gevorderd melanoom, maar met hogere incidentie van met name endocrinopathie. Voor een goede beoordeling van de risico-profijt verhouding van adjuvant ipilimumab zijn nadere gegevens over distante metastasen en overall survival vereist.

1.Eggermont AMM, Chiarion-Sileni V, Grob J-J et al. Adjuvant ipilimumab versus placebo after complete resection of high-risk stage III melanoma (EORTC 18071): a randomised, double-blind, phase 3 trial. Lancet Oncol 2015; epub ahead of print