In observationele studies zijn aanwijzingen gezien voor de veronderstelling dat fysieke activiteit geassocieerd is met betere overleving na behandeling voor kanker. Op basis van dergelijke studies valt echter niet te concluderen of de fysieke activiteit gevolg of oorzaak is van betere overleving. Voor een dergelijke conclusie zijn interventiestudies vereist. Dr. Joachim Wiskemann (Nationales Centrum für Tumorerkrankungen, Heidelberg) en collega’s hebben de overleving geanalyseerd van 103 patiënten die in een eerder gepubliceerde studie allogene stamceltransplantatie ondergingen. De patiënten werden voor de ingreep, tijdens het verblijf in het ziekenhuis, en gedurende zes tot acht weken na de ingreep gerandomiseerd naar interventie met fysieke activiteit (EX) of een sociaal-contact controlegroep. De uitkomsten van de analyse zijn online gepubliceerd in het International Journal of Cancer.¹

Tijdens de twee jaar durende follow-up na ontslag was de totale mortaliteit in de EX-groep signficant lager dan in de controlegroep (12,0% versus 28,3%; p=0,030). De non-relapse mortaliteit was in de EX-groep numeriek lager dan in de controlegroep (4,0% versys 13,5%; p=0,86). Als de mortaliteit tijdens de periode in het ziekenhuis in de analyses werd meegenomen waren de absolute risicoreducties vergelijkbaar, maar niet meer significant verschillend (totale mortaliteit 34,0% versus 50,9%; p=0,112; non-relapse mortaliteit 26,0% versus 36,5%; p=0,293). De number needed to treat om één geval van overlijden te voorkomen met EX was ongeveer 6. Uit regressie-analyse bleek dat betere fitheid bij inclusie beschermde tegen mortaliteit.

De onderzoekers concluderen dat de uitkomsten suggereren dat fysieke activiteit de overleving kan verbeteren in patiënten die allogene stamceltransplantatie ondergaan. De uitkomsten dienen voorzichtig te worden geïnterpreteerd omdat de studie niet opgezet was om verschillen in overleving te detecteren, en omdat geen stratificatie naar relevantee prognostische factoren is uitgevoerd.

1.Wiskemann J, Kleindienst N, Kuehl R et al. Effects of physical exercise on survival after allogeneic stem cell transplantation. Int J Cancer 2015; epub ahead of print