Behandeling van klinisch vroeg-stadium endometroïd endometriumcarcinoom in Nederland bestaat uit primaire hysterectomie en bilaterale salpingo-oöforectomie. Adjuvante radiotherapie wordt gegeven in geval van aanwezigheid van twee van de drie risicofactoren: leeftijd 60 jaar of ouder, graad 3 histologie, en 50% of meer myometriale invasie. Invasie van de lymfovasculaire ruimte (LVSI) is een voorspeller van slechte prognose en vroege metastasering op afstand. Het is onduidelijk of adjuvante radiotherapie afdoende is voor patiënten met stadium I LVSI-positieve EEC, schrijven Louis van der Putten (Radboudumc) en collega’s online in het International Journal of Gynecological Cancer.¹ In de publicatie presenteren ze een studie van de uitkomsten van deze patiënten die tussen 1999 en 2011 in één van elf Nederlandse ziekenhuizen zijn behandeld.


Bij 18 van de 81 patiënten werd recidiverende ziekte gezien, en 12 van de recidieven hadden een component op afstand. Onder patiënten met 0 of 1 risicofactor en observatie bedroeg de overall recurrence 19,2% en de distant recurrence 11,5%; onder patiënten met 2 of 3 risicofactoren en adjuvante radiotherapie bedroeg de overall recurrence 25,5% en de distant recurrence 17%. Slechts bij één patiënt met graad 1 ziekte werd recidief gezien.

De onderzoekers concluderen dat observatie mogelijk niet voldoende is voor stadium I LVSI-positieve EEC met 0 of 1 rsicofactor, en dat ondanks adjuvante radiotherapie een hoog percentage recidief wordt gezien bij patiënten met 2 of 3 risicofactoren. Ze suggereren dat systemische behandeling van deze patiënten dient te worden overwogen, met uitzondering van patiënten met graad 1 ziekte.

1.Van der Putten LJ, Geels YP, Ezendam NP et al. Lymphovascular space invasion and the treatment of stage I endometroid endometrial cancer. Int J Gynecol Cancer 2014; epub ahead of print