In epidemiologische studies is een associatie gezien tussen obesitas en ER-positieve borstkanker, maar het mechanisme dat aan de associatie ten grondslag ligt is nog niet duidelijk. Onderzoekers van MD Anderson Center van de University of Texas publiceren online in JNCI een studie naar dit mechanisme.¹ Dr. Enrique Fuentes-Mattei en collega’s analyseerden transcriptoomprofielen van biopten die voor het begin van de behandeling waren genomen bij 137 patiënten met ER-positieve borstkanker. Ze zagen een associatie tussen obesitas en 59 biologisch functionele veranderingen die gerelateerd zijn aan kanker in de profielen. Uit gene enrichment analyses bleek dat deze veranderingen terug te voeren waren op veranderingen in AKT-target genen (p=0,04) en epithelial-mesenchymal transition genen (p=0,03).

In een obees muismodel zagen de onderzoekers activering van de AKT/mTOR-route bij door obesitas versnelde groei van mammatumoren. Toediening van metformine of everolimus aan de muizen leidde tot suppressie van de obesitas-geïnduceerde secretie van adipokines en van de vorming en groei van mammatumoren. In in vitro experimenten reguleerden de adipokines uit adipocyten de proliferatie en invasie van adipocyt-geïnduceerde borstkankercellen. De onderzoekers concluderen dat adipokinesecretie en AKT/mTOR-activering een belangrijke rol spelen bij door obesitas versnelde agressiviteit van borstkanker. Dit mechanisme zou een deel van de verklaring kunnen zijn voor de associatie tussen obesitas en R-positieve borstkanker, naast hyperinsulinemie, oestrogeensignalering en inflammatie. Metformine en everolimus hebben therapeutisch potentieel bij obese patiënten met ER—ositieve borstkanker.

1. Fuentes Mattei E, Velazquez-Torres G, Phan L et al. Effects of obesity on transcriptomic changes and cancer hallmarks in estrogen receptor-positive breast cancer. J Natl Cancer Inst 2014;epub ahead of print