Dr. Vera Ehrenstein (Universiteit Aarhus) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van het risico van castratieresistent prostaatcarcinoom (CRPC), metastasering en mortaliteit in patiënten met niet-metastatisch prostaatcarcinoom (M0-PC) die werden behandeld met androgeendeprivatie (ADT). De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in Cancer Epidemiology.¹ De analyses zijn gebaseerd op gegevens van alle M0-PC patiënten in noord- en centraal-Denemarken tussen 1997 en 2010.

Van de 2490 ADT-behandelde M0-PC patiënten in het cohort ontwikkelden er 1617 (80%) CRPC. Een kwart van de patiënten ontwikkelde binnen vijf jaar metastasen, met name botmetastasen (81% van alle metastasen). De mediane overleving was 4,4 jaar. Een PSA van 8 ng/ml of hoger was (vergeleken met een PSA lager dan 8 ng/ml) geassocieerd met een relatief risico van botmetastasen van 14,0 (95%-bti 10,2-19,0), en een relatief risico van all-cause mortaliteit van 4,4 (95%-bti 3,9-5,0). Ook PSA-verdubbelingstijd 6 maanden of minder was geassocieerd met verhoogd risico van botmetastasen (RR 7,6; 95%-bti 6,1-9,5) en all-cause mortaliteit (RR 5,9; 95%-bti 5,2-6,6).

De onderzoekers concluderen dat PSA 8,0 ng/ml of hoger en PSA-verdubbelingstijd zes maanden of korter sterke voorspellers zijn van mortaliteit en ontwikkeling van botmetastasen.

1.Nguyen-Nielsen M, Liede A, Maegbaek ML et al. Survival and PSA-markers for mortality and metastasis in nonmetastatic prostate cancer treated with androgen deprivation therapy. Cancer Epidemiol 2015; epub ahead of print