Het ‘oligometastatisch paradigma’ impliceert dat patiënten met een gering aantal metastatische lesies een lange-termijn overleving bereiken als alle lesies worden verwijderd door chirurgie of radiotherapie. Er zijn aanwijzingen dat er een snelle toename is in het aantal patiënten met oligometastatische ziekte die agressieve behandeling krijgen. Dit schrijven onderzoekers uit Canada, de Verenigde Staten, Engeland en Nederland online in Nature Reviews Clinical Oncology. De Nederlandse auteur is prof. Suresh Senan (VUmc).

In het artikel geven de auteurs een overzicht van de evidentie voor het bestaan van een ‘oligometastatiche toestand’. In enkel-armige studies wordt gezien dat de lange-termijn overleving na ablatieve behandeling ‘beter dan verwacht’ is. Er zijn slechts weinig studies uitgevoerd met een controle-arm, en uit die studies zou de conclusie getrokken kunnen worden dat de gunstige lange-termijn overleving niet te danken is aan de behandelingen maar aan selectie van patiënten op basis van inclusiecriteria van de studies. Bij ablatieve behandelingen is er ook een risico van schade aan gezonde weefsels. De verhouding tussen risico en profijt kan niet worden bepaald zolang het profijt niet goed gemeten is. Er is sterkere evidentie vereist voor de ablatieve behandeling van oligometasen in de klinische praktijk.

1. Palma DA, Salama JK, Lo SS et al. The oligometastatic state –separating truth from wishful thinking. Nat Rev Clin Oncol 2014;epub ahead of print