In epidemiologische studies zijn aanwijzingen gezien dat koffieconsumptie van invloed kan zijn op het risico van mammacarcinoom en op de hormoonreceptorstatus. Dr. Helena Jernström (Lunds Universitet) en collega’s publiceren online in Clinical Cancer Research een studie van het mechanisme dat een rol kan spelen bij het verband tussen koffie en mammacarcinoom.¹

Deelneemsters aan het klinisch gedeelte van de studie waren 1090 Zweedse patiënten met invasief primair mammacarcinoom. Matige (twee tot vier koppen per dag) en hoge (vijf of meer) koffieconsumptie waren geassocieerd met kleinere invasieve tumoren (p trend 0,013) en lager percentage ER-positieve tumoren (p trend 0,018) vergeleken met lage koffieconsumptie (één kop of minder per dag). In tamoxifen-behandelde patiënten met ER-positief mammacarcinoom waren matige en hoge consumptie geassocieerd met lager risico van mammacarcinoomgebeurtenissen (HR 0,51; 95%-bti 0,26-0,97).

In in vitro experimenten zagen de onderzoekers onderdrukking van de groei van ER-positieve (p<0,01) en ER-negatieve (p<0,03) mammacarcinoomcellen door caffeïne en caffeïnezuur. Caffeïnebehandeling leidde tot lagere gehalten van ER en cycline D1 in ER-positieve cellen, en tot verlaging van de niveaus van insulin-like growth factor I receptor en pAkt in ER-positieve en ER-negatieve cellen. Deze effecten resulteerden in storing van de celcyclus en versnelde celdood.

De onderzoekers concluderen dat deze experimenten anti-kanker effecten van caffeïne en caffeïnezuur tegen ER-positief en ER-negatief mammacarcinoom aantonen, die tumorcellen gevoelig zouden kunnen maken voor tamoxifen.

1.Rosendahl AH, Perks CM, Zeng L et al. Caffeine and caffeic acid inhibit growth and modify estrogen receptor (ER) and insulin-like growth factor I receptor (IGF-IR) levels in human breast cancer. Clin Cancer Res 2015; epub ahead of print