In de afgelopen drie decennia is er een significante verschuiving opgetreden in de opzet en interpretatie van fase 3-studies bij patiënten met gevorderd niet-kleincellige longkanker. Zo luidt de conclusie uit een analyse die op 3 maart werd gepubliceerd in JCO.1 Natasha B. Leighl (University of Toronto) en coauteurs identificeerden alle studies waarvan de uitkomsten tussen 1980 en 2010 werden gepubliceerd. Ze vonden 203 studies die aan hun inclusiecriteria voldeden.
Het aantal gepubliceerde klinische studies is in de loop van de tijd sterk toegenomen, van 32 in de jaren tachtig via 53 in de jaren negentig tot 118 in het meest recente decennium. Ook het aantal deelnemers per studie is toegenomen, van mediaan 152 via 184 tot 413.
Tussen 1980 en 1990 waren er vrijwel geen studies met een ander primair eindpunt dan overall survival. Van 2001 tot 2010 was progressievrije overleving het primaire eindpunt bij 13% van de studies (p=0,002). Het percentage studies die hun primaire statistische eindpunt bereikten bleef stabiel over de afgelopen decennia (29% tot 31%); desondanks werd in een toenemend percentage van de studies een positieve uitkomst gerapporteerd: 30% van de studies in de jaren tachtig tegen 54% van de studies in het afgelopen decennium. De auteurs wijzen op ‘increasing pressure for clinical trials to produce some positive result, and the influence of industry-related funding.’
De mediane toename van overleving (interventie versus controle) bedroeg 3,9 maanden in de jaren tachtig tegen 2,5 maanden in het meest recente decennium (p=0,11). De auteurs schrijven dat het doel van multifase-klinische studies moet zijn om in iedere fase toxische of minder-werkzame middelen te elimineren. ’Onze resultaten wijzen uit dat we in toenemende mate minder efficiënt worden in het volvoeren van deze taak bij gevorderde NSCLC.’
Referentie
1. Sacher AG, Le LW, Leighl NB. Shifting patterns in the interpretation of phase III clinical trial outcomes in advanced non-small-cell lung cancer: the bar is dropping. J Clin Oncol 2014;32:epub ahead of print, 3 maart
