Veel mannen met verhoogde PSA-niveaus hebben geen agressief prostaatcarcinoom en ondergaan onnodig biopsie. Dr. Hans Lilja (Memorial Sloan Kettering Cancer Center, New York) en collega’s hebben onderzocht of bepaling van andere kallikreïnemarkers in het serum voorspellende waarde voor hooggradig carcinoom toevoegt aan alleen PSA-bepaling. De resultaten van de prospectieve studie zijn online gepubliceerd in het Journal of the National Cancer Institute.¹ De onderzoekers bepaalden in ingevroren serum van 6129 mannen met verhoogd PSA (≥3,0 ng/ml) vier kallikreïnemarkers: vrij PSA, intact PSA, totaal PSA, en kallikreïne-gerelateerd peptidase 2. Ze bepaalden dezelfde markers in plasma van 4765 mannen. De onderzoekers bepaalden de relatie tussen de markers en enige-graad en hooggradig (Gleason score 7 of hoger) prostaatcarcinoom. Ze valideerden de voorspellende waarde van de markers in serum van 1364 mannen.

De vier kallikreïnes verbeterden de detectie van prostaatcarcinoom in vergelijking met alleen PSA en leeftijd. De AUC voor enige-graad prostaatcarcinoom met de vier kallikreïnes was 0,719 (95%-bti 0,704-0,734) versus 0,634 (95%-bti 0,617-0,651; p<0,001) met alleen PSA en leeftijd. De AUC voor hooggradig prostaatcarcinoom met de vier kallikreïnes was 0,820 (95%-bti 0,802-0,838) versus 0,738 (95%-bti 0,716-0,761) met alleen PSA en leeftijd. Bij 6% risico van hooggradig prostaatcarcinoom als afsnijwaarde zou per 1000 mannen die biopsie ondergaan met PSA 3,0ng/ml gebruik van het model resulteren in 428 minder biopsieën, detectie van 119 hooggradige prostaatcarcinomen, en uitstel van de diagnose in 14 van 133 hooggradige prostaatcarcinomen.

De onderzoekers concluderen dat gebruik van het model onnodige biopsieën vermindert en in slechts weinig mannen de diagnose van hooggradig prostaatcarcinoom uitstelt.

1.Bryant RJ, Sjoberg DD, Vickers AJ et al. Predicting high-grade cancer at ten-core prostate biopsy using four kallikrein markers measured in blood in the ProtecT study. J Natl Cancer Inst 2015; epub ahead of print