Tot 50% van de overlevers van mammacarcinoom die aromataseremmers krijgen rapporteren musculoskeletale klachten zoals gewrichts- en spierpijn. Deze klachten hebben aanzienlijke impact op de therapietrouw. Dr. Luke Peppone (University of Rochester, NY) en collega’s hebben een secundaire data-analyse uitgevoerd van een multicenter fase 2/3-studie, waarin ze de werkzaamheid bestudeerden van yoga voor het verbeteren van musculoskeletale klachten onder overlevers van mammacarcinoom die werden behandeld met hormoontherapie (aromataseremmers of tamoxifen). De uitkomsten van de analyse zijn online gepubliceerd in Breast Cancer Research and Treatment.¹


Deelneemsters die werden behandeld met aromataseremmers (n=95) of tamoxifen (n=72) werden gerandomiseerd naar standaardzorg of standaardzorg plus een vier weken durende yoga-interventie (het UR Yoga for Cancer Survivors programma; YOCAS). De YOCAS-interventie bestond uit twee sessies van ieder 75 minuten per week ademhalingsoefeningen, 18 restorative yoga houdingsoefeningen, en mediatie. De musculoskeletale klachten werden voor en na de interventie bepaald.

Bij aanvang rapporteerden de patiënten op aromataseremmers, vergeleken met de patiënten op tamoxifen, meer algemene pijn, meer spierpijn, en meer totaal fysiek ongemak (alle vergelijkingen p<0,05). Onder alle deelnemers op hormonale therapie rapporteerden de patiënten uit de yoga-interventiegroep grotere afname van de klachten dan de patiënten uit de controlegroep (p<0,05). De grotere afnames werden gezien in algemene pijn, spierpijn, en totaal fysiek ongemak.

De onderzoekers concluderen dat de korte YOCAS-interventie resulteerde in significante vermindering van musculoskeletale klachten die samenhingen met hormoontherapie in overlevers van mammacarcinoom.

1.Peppone LJ, Janelsins MC, Kamen C et al. The effect of YOCAS yoga for musculoskeletal symptoms among breast cancer survivors on hormonal therapy. Breast Cancer Res Treat 2015; epub ahead of print