Hormoonvervangende therapie (HRT) voor menopauzeklachten kan kwaliteit van leven bevorderen en bijdragen aan de preventie van osteoporose, maar is ook geassocieerd met verhoogd risico van mammacarcinoom (BC). Er is een groot aantal hormooncombinatie beschikbaar, met uiteenlopende werkzaamheid en BC-risico. Omdat gerandomiseerde studies van dit onderwerp gelet op vereiste aantallen deelnemers en lange follow-up niet praktisch zijn, en mogelijk ook niet ethisch verantwoord, moeten aanwijzingen over associaties tussen HRT en BC worden verkregen uit analyses in de praktijk. Een analyse van gegevens van huisartsenpraktijken in het Verenigd Koninkrijk die bijdragen aan de databases van QResearch en de Clinical Practice Research Datalink heeft associaties tussen gebruik van verschillende typen HRT en het BC-risico geïnventariseerd. Dr. Yana Vinogradova (The University of Nottingham) en collega’s publiceren de analyse in BMJ.¹

De analyse includeerde 98.611 vrouwen in de leeftijd van vijftig tot tachtig jaar met een primaire BC-diagnose tussen 1998 en 2018, met 457.498 controlevrouwen gematcht voor leeftijd, huisartsenpraktijk, en indexdatum. Overall had 34% van de BC-patiënten versus 31% van de controlevrouwen HRT gebruikt tot een jaar voor de indexdatum. Vergeleken met nooit-gebruiksters hadden recente gebruiksters (tot vijf jaar voor de indexdatum) met lange-termijn gebruik (tenminste vijf jaar) verhoogd BC-risico met alleen-oestrogeen (gecorrigeerd OR 1,15; 95%-bti 1,09-1,21) en gecombineerd oestrogeen-progestogeen (1,79;1,73-1,85). Voor gecombineerde progestogenen was het risico het hoogst met norethisteron (1,88; 1,79-1,99) en het laagst met dydrogesteron (1,24; 1,03-1,48). Vroeger lange-termijn gebruik van alleen-oestrogeen en vroeger korte-termijn (korter dan vijf jaar) gebruik van oestrogeen-progestogeen waren niet geassocieerd met het BC-risico, maar vroeger lange-termijn gebruik van oestrogeen-progestogeen was wel geassocieerd met verhoogd risico (1,16; 1,11-1,21). De figuur toont de ORs voor verschillende duur van recent en vroeger gebruik van alleen-oestrogeen en combinaties.

De onderzoekers concluderen dat gebruik van HRT geassocieerd was met verhoogd BC-risico. Verschillende typen HRT waren geassocieerd met verschillende risicoverhogingen, met de hoogste risico’s in geval van combinatiebehandelingen en langere duur van gebruik.

1.Vinogradova Y, Coupland C, Hippisley-Cox J. Use of hormone replacement therapy and risk of breast cancer: nested case-control studies using the QResearch and CPRD databases. BMJ 2020;371:m3873

Summary: A UK case-control analysis of 98,611 women aged 50-79 years with a primary diagnosis of breast cancer between 1998 and 2018 and 457,498 female controls found increased risks of breast cancer associated with use of different hormone replacement preparations.