Er is aanzienlijke variatie tussen Europese landen in de implementatie en aard van programma’s voor screening op colorectaalcarcinoom. Een bevolkings-gebaseerde studie in 21 landen heeft de associatie van implementatie van deze programma’s met de CRC-incidentie en CRC-mortaliteit geïnventariseerd. Prof. Hermann Brenner (Deutsches Krebsforschungszentrum, Heidelberg) en collega’s publiceren de studie in The Lancet Oncology.¹

De onderzoekers verzamelden gegevens van bijna 3,1 miljoen patiënten met een CRC-diagnose vanaf begin 2000, voor de meeste landen tot en met 2015. In landen met lang-bestaande programma’s van screening-coloscopie en fecale testen (Duitsland, Oostenrijk en Tsjechië) nam de incidentie van CRC in de studieperiode substantieel af, met average annual percentage changes tussen -2,5% en -1,6% onder mannen en van -2,4% tot -1,3% onder vrouwen. In landen waar screeningsprogramma’s werden geïmplementeerd tijdens de studieperiode bleef de leeftijds-gestandaardiseerde incidentie stabiel of nam toe tot het jaar van implementatie, met AAPCs van -0,2% tot +1,5% onder mannen en van -0,5% tot +1,2% onder vrouwen. In landen met hoge screening coverage en uptake (Denemarken, Nederland, en Slovenië) nam de incidentie eerst toe en daalde vervolgens substantieel (deze link leidt naar specifiek-Nederlandse gegevens). In de meeste landen zonder grootschalige screeningsprogramma’s (onder meer Bulgarije, Estland, Noorwegen, en Oekraïne) nam de incidentie toe met AAPCs van 0,3% tot 1,9% onder mannen en 0,6% tot 1,1% onder vrouwen. De grootste afname in CRC-mortaliteit werd gezien in de landen met lang-bestaande screeningsprogramma’s.

De onderzoekers concluderen dat er divergerende trends zijn in CRC-incidentie en CRC-mortaliteit in verschillende Europese landen, die samenvallen met verschillende niveaus van implementatie van screeningsprogramma’s.

1.Cardoso R, Guo F, Heisser T et al. Colorectal cancer incidence, mortality, and stage distribution in European countries in the colorectal cancer screening era: an international population-based study. Lancet Oncol 2021; epub ahead of print

Summary: A population-based study in 21 European countries (nearly 3.1 million CRC patients) found divergent trends in colorectal cancer incidence, mortality, and stage distribution across countries, which appear to be largely explained by different levels of colorectal cancer screening implementation.