Coloscopie wordt veel gebruikt als screeningtest voor het detecteren van colorectaalcarcinoom (CRC), maar er is geen duidelijkheid over de associatie van de screening met risico en mortaliteit van CRC. Een gerandomiseerde studie in Nederland, Noorwegen, Polen, en Zweden heeft deze associatie onderzocht. Prof. Michael Bretthauer (Universiteit van Oslo) presenteert de studie op de United European Gastroenterology Meeting. De studie is ook gepubliceerd in The New England Journal of Medicine.¹

De studie includeerde tussen begin 2009 en eind 2014 verondersteld gezonde mannen en vrouwen personen in de leeftijd van 55 tot en met 64 jaar, die 1:2 werden gerandomiseerd naar het ontvangen van een uitnodiging voor een eenmalige screeningscoloscopie (uitgenodigde groep) of het niet ontvangen van een uitnodiging (gebruikelijke-zorggroep). Primaire eindpunten waren risico van CRC en CRC-mortaliteit. Een secundair eindpunt was any-cause mortaliteit.

De nu gepubliceerde analyse heeft betrekking op 84.585 deelnemers in Noorwegen, Polen, en Zweden. De uitgenodigde groep omvatte 28.220 personen, onder wie 11.843 (42,0%) screening ondergingen, en de gebruikelijke-zorggroep telde 56.365 personen. Vijftien deelnemers hadden majeure bloeding na verwijderen van poliepen; er waren geen perforaties of screening-gerelateerde gevallen van overlijden binnen dertig dagen na de coloscopie. Gedurende mediaan tien jaar follow-up werden 259 CRC-diagnosen gesteld in de uitgenodigde groep versus 622 in de gebruikelijke-zorggroep, overeenkomend met een tien-jaars CRC-risico van 0,98% in de uitgenodigde groep versus 1,20% in de gebruikelijke-zorggroep; een risicoreductie van 18% (risk ratio 0,82; 95%-bti 0,70-0,93). Het risico van overlijden aan CRC was 0,28% in de uitgenodigde groep versus 0,31% in de gebruikelijke-zorggroep (RR 0,90; 95%-bti 0,64-1,16). Het number needed to invite dat vereist was voor het vermijden van één CRC-diagnose was 455 (95%-bti 270-1429). Het tien-jaars risico van any-cause mortaliteit was 11,03% in de uitgenodigde groep versus 11,04% in de gebruikelijke-zorggroep (RR 0,99; 95%-bti 0,96-1,14).

De onderzoekers concluderen dat het tien-jaars CRC-risico lager was onder deelnemers die waren uitgenodigd voor screening-coloscopie dan onder deelnemers die niet waren uitgenodigd voor screening-coloscopie.

1.Bretthauer M, Løberg M, Wieszczy P et al. Effect of colonoscopy screening on risks of colorectal cancer and related death. N Engl J Med 2022; epub ahead of print

Summary: A multinational randomized study found that receipt of an invitation for a single screening colonoscopy was associated with lower 10-years CRC risk compared with no invitation.