Zwarte mannen hebben een hogere waarschijnlijkheid van overlijden aan prostaatcarcinoom dan blanke mannen. In mannen met gelijke stadia van de ziekte is de bijdrage van biologische versus niet-biologische verschillen aan deze waargenomen dispariteit niet duidelijk. Een studie in drie cohorten heeft de associatie van zwart ras met lange-termijn overleving van prostaatcarcinoom onderzocht, na correctie voor bekende prognostische variabelen en toegang tot zorg. Dr. Daniel Spratt (University of Michigan, Ann Arbor) en collega’s publiceren de studie online in JAMA Oncology.¹

De patiënten in de analyse hadden T1-4N0-1M0 prostaatcarcinoom. De drie cohorten van de studie zijn de SEER-database (SEER-cohort; n=296.273 patiënten), vijf equal-access regionale medische centra binnen het Veterans Affairs systeem (VA-cohort; n=3972), en vier gepoolde fase-3 gerandomiseerde studies (RCT-cohort, n=5854). In de VA- en RCT-cohorten kregen alle patiënten chirurgie respectievelijk radiotherapie met curatieve intentie. In het SEER-cohort kregen de patiënten radicale therapie, hormoontherapie, of conservatief management. De onderzoekers verzamelden gegevens in de drie cohorten van begin 1992 tot en met eind 2013. Het primaire eindpunt van de studie was prostaatcarcinoom-specifieke mortaliteit (PCSM). Een secundair eindpunt was other-cause mortaliteit (OCM).

Het percentage van zwarte mannen onder de 306.100 patiënten in de analyse (gemiddelde leeftijd 64,9 ± 8,9 jaar) was 17,8% in het SEER-cohort, 38,1% in het VA-cohort, en 19,3% in het RCT-cohort. Zwart ras was geassocieerd met een hogere leeftijds-gecorrigeerd PCSM-risico (subdistribution HR 1,30; p<0,001) in het SEER-cohort. Na inverse probability weighting (IPW, om te corrigeren voor baseline-verschillen in demografie, ziektekenmerken, en behandelingskenmerken) was zwart ras geassocieerd met 0,5% toename in PCSM tien jaar na de diagnose (sHR 1,09; p<0,001) maar zonder geen significant verschil voor mannen met hoog-risico ziekte (sHR 1,04; p=0,29). In het VA IPW-cohort werden geen verschillen in PCSM tussen zwarte en blanke mannen gezien (sHR 0,85; p=0,46), en in het RCT IPW-cohort hadden zwarte mannen een significant lager risico (sHR 0,81; p=0,04). Zwarte mannen hadden wel een significant hoger risico van OCM in het SEER IPW-cohort (sHR 1,30; p<0,001) en in het RCT IPW-cohort (sHR 1,17; p=0,002).

De onderzoekers concluderen dat in deze studie na correctie voor niet-biologische verschillen, met name toegang tot zorg en gestandaardiseerde behandeling, zwart ras niet geassocieerd was met slechtere stadium-gecorrigeerde PCSM. Er bleef in de analyses wel een aanzienlijke dispariteit in OCM bestaan tussen zwarte en blanke mannen met niet-metastatisch prostaatcarcinoom.

1.Dess RT, Hartman HE, Mahal BA et al. Association of black race with prostate cancer-specific and other-cause mortality. JAMA Oncol 2019; epub ahead of print

Summary: A multiple-cohort study found that, after adjustment for nonbiological differences, notably access to care and standardized treatment, black race did not appear to be associated with inferior stage-for-stage prostate cancer-specific mortalitey, but there was a large disparity in other-cause mortality for black men with nonmetastatic prostate cancer.