Actieve surveillance (AS) voor non-seminoom kiemceltumoren (NSGCT) wordt veel toegepast. Er is geen consensus over de optimale behandeling van relapse tijdens AS. Dr. Robert Hamilton (Princess Margaret Cancer Centre, Toronto) en collega’s publiceren online in het Journal of Clinical Oncology ervaringen met chemotherapie en primaire retroperitoneale lymfeklierdissectie (RPLND) voor tijdens AS recidiverende NSGCTs.¹

Tussen december 1980 en december 2015 kregen in Toronto 580 patiënten met klinisch stadium I NSGCT, onder wie in 162 na verloop van tijd relapse werd gezien. De mediane tijd tot recidief was 7,4 maanden. De keus van de behandeling was gebaseerd op plaats en extent van relapse. De meerderheid van de recidieven (66%) was beperkt tot het retroperitoneum. De eerste behandeling na relapse was chemotherapie voor 95 patiënten (58,6%), RPLND voor 62 patiënten (38,3%), en andere behandeling voor vijf patiënten (3,1%).

Eén modaliteit van behandeling was voldoende in 103 patiënten (65,5%): alleen chemotherapie in 58 van 95 patiënten (61%) en alleen RPLND in 45 van 62 (73%). Factoren die geassocieerd waren met noodzaak van multimodale relapse therapie waren grotere omvang van klieren (OR 2,68; p=0,045) in patiënten die chemotherapie kregen, en verhoogde tumormarkers (OR 6,05; p=0,008) in patiënten die RPLND kregen. In 82% van de patiënten met normale markers die RPLND kregen was geen verdere behandeling vereist. Een tweede relapse werd gezien in 30 van 162 patiënten (18,5%). Tijdens mediaan 7,6 jaar follow-up overleden vijf patiënten (3,1% van de patiënten met relapse op AS, maar slechts 0,8% van het gehele AS-cohort) aan NSGCT of compicaties van behandeling.

De onderzoekers concluderen dat in patiënten met relapse de meeste recidieven optreden in het retroperitoneum, en dat de meeste patiënten voldoende hebben aan een enkele modaliteit van behandeling. In patiënten met ziekte beperkt tot het retroperitoneum en normale markers dient RPLND te worden overwogen als chemotherapievrije optie.

1.Hamilton RJ, Nayan M, Anson-Cartwright L et al. Treatment of relapse of clinical stage I nonseminomatous germ cell tumors on surveillance. J Clin Oncol 2019; epub ahead of print

Summary: A study in Toronto found that among patients relapsing on active surveillance for clinical stage I nonseminomatous germ cell tumors the majority of relapses (66%) were confined to the retroperitoneum. Most relapses (65%) are cured by single-modality treatment. Retroperitoneal lymph node dissection should be considered for relapsed patients, especially those with disease limited to the retroperitoneum and normal markers, as an option to avoid chemotherapy.