Tonsillectomie en adenoïdectomie behoren wereldwijd tot de meest-gebruikelijke chirurgische procedures. Er is geen duidelijkheid over het risico van maligniteiten na deze interventies. Een retrospectieve bevolkings-gebaseerde en sibling-gecontroleerde cohortstudie in Zweden heeft dit risico geïnventariseerd. Prof. Fang Fang (Karolinska Instituut, Stockholm) en collega’s publiceren de studie in BMC Medicine.¹

De studie includeerde alle personen die tussen 1932 en 2016 in Zweden geboren werden. De deelnemers werden gevolgd van begin 1980 of geboortedag (whichever came later) tot een eerste diagnose van een maligniteit, vertrek uit Zweden, overlijden, of eind 2016 (whichever came first). Het cohort bestond uit 4.953.583 personen. Geschiedenis van tonsillectomie, adenotonsillectomie, en adenoïdectomie werd verkregen uit het Swedish Patient Register, en informatie over ontwikkeling van maligniteiten werd verkregen uit het Swedish Cancer Register.

De figuur laat zien dat zowel in vergelijking met de algemene bevolking (panel a) als in vergelijking met siblings (b) personen die tonsillectomie, adenotonsillectomie, of adenoïdectomie ondergingen een significant verhoogd risico hadden van any cancer (versus algemene bevolking HR 1,10; 95%-bti 1,07-1,12; en versus siblings 1,15; 1,10-1,20) en van een aantal typen specifieke maligniteiten (consistent in beide vergelijkingen: van borst, prostaat, schildklier, en lymfoom). Deze associaties verschilden niet sterk met type chirurgie of leeftijd bij chirurgie en bleven meer dan twintig jaar na de chirurgie bestaan.

De onderzoekers concluderen dat chirurgische verwijdering van tonsillen en adenoïden geassocieerd was met matig verhoogd risico van maligniteiten in de decennia na de chirurgie. Het is niet waarschijnlijk dat deze associatie verklaard kan worden uit confounding vanwege de gedeelde genetische en niet-genetische factoren binnen gezinnen.

1.Liang J, Huang Y, Yin L et al. Cancer risk following surgical removal of tonsils and adenoids – a population-based, sibling-controlled cohort study in Sweden. BMC Med 2023;21:194

Summary: A population-based, sibling-controlled cohort study in Sweden found that surgical removal of tonsils and adenoids is associated with a modestly increased risk of cancer during the decades following the surgery.