Ongeveer 60% van de gevallen van ovariumcarcinoom wordt in een laat stadium gediagnostiseerd, als de vijf-jaars overleving lager is dan 30%; vergeleken met 90% voor lokale ziekte. Deze waarneming onderstreept het belang van biomarkers voor vroege detectie van de ziekte. Prof. Rudolf Kaaks (Deutsches Krebsforschungszentrum, Heidelberg) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van mogelijke biomarkers in het cohort van EPIC (European Prospective Investigation into Cancer and Nutritition). De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in Clinical Cancer Research.¹

EPIC heeft 521.000 deelnemers in tien Europese landen, die momenteel bijna vijftien jaar gevolgd zijn. Bij inclusie stonden de deelnemers onder meer een bloedmonster af. Kaaks en collega´s bepaalden gehalten van CA125, HE4, CA72.4 en CA15.3 in de bloedmonsters van 810 vrouwen die tijdens de follow-up invasief epitheliaal ovariumcarcinoom ontwikkelden en in bloedmonsters van 1939 controlevrouwen. Ze zagen het beste onderscheid tussen patiënten binnen zes maanden voor de diagnose en controles voor CA125 (c-statistic 0,92), HE4 (0,84), CA72.4 (0,77) en CA15.3 (0,73). De performance van de markers nam af bij langere tijd tussen de monstername en diagnose, en was ook slechter voor vroeger-stadium ziekte. Combinatie van de markers leidde tot matig maar statistisch significant beter onderscheid tussen patiënten en controles dan afzonderlijke markers.

De onderzoekers concluderen dat CA125 de beste marker is voor vroege detectie van invasief epitheliaal ovariumcarcinoom, en dat combinatie van CA125 met andere markers een licht beter resultaat geeft. Voor het identificeren van nieuwe markers voor ovariumcarcinoom zijn studies vereist met grotere aantallen patiënten met vroeg-stadium ziekte.

1.Terry KL, Schock H, Fortner RT et al. A prospective evaluation of early detection biomarkers for ovarian cancer in the European EPIC cohort. Clin Cancer Res 2016; epub ahead of print