Adoptieve transfer van melanoom-reactieve CD8+ cytotoxische T-lymfocyten is over het algemeen niet voldoende voor het elimineren van bulky tumoren. Ook anti-CTLA4 resulteert niet vaak in aanhoudende remissie van metastatisch melanoom. Dr. Cassian Yee (ten tijde van de studie verbonden aan Fred Hutchinson Cancer Research Center, Seattle WA; tegenwoordig bij MD Anderson Cancer Center in Houston) en collega’s hebben een first-in-human studie uitgevoerd van combinatie van beide benaderingen. Ze publiceren de uitkomsten van de studie online in het Journal of Experimental Medicine.¹

De patiënt was een 53-jaar oude man met meerdere metastasen van melanoom dat refractair was tegen transfer van T-lymfocyten en tegen anti-CTLA4. Hij kreeg ipilimumab plus IL-21 ‘geprimede’ polyklonale antigeen-specifieke T-lymfocyten. De behandeling resulteerde in lange-termijn remissie. De patiënt was na vijf jaar nog ziektevrij. De onderzoekers zagen een lang-aanhoudende toename van antitumor T-cellen in het bloed van de patiënt en ook responsen tegen ‘nontargeted’ antigenen (epitope spreading).

1.Chapuis AG, Lee SM, Thompson JA et al. Combined IL-21-primed polyclonal CTL plus CTLA4 blockade controls refractory metastatic melanoma in a patient. J Exp Med 2016; epub ahead of print