Prostaatcarcinoom (PCA) heeft vaak een indolent beloop, hetgeen zorguldige afweging van profijt en risico’s van behandeling noodzakelijk maakt. Een retrospectieve cohortstudie heeft lange-termijn bijwerkingen en complicaties van behandeling voor PCA geïnventariseerd. Dr. Joseph Unger (Fred Hutchinson Cancer Center, Seattle WA) en collega’s publiceren de studie in JAMA Oncology.¹

De studie includeerde patiënten met PCA die deelnamen aan twee PCA-preventiestudies (PCPT en SELECT). In deze twee studies ontwikkelden 3946 deelnemers PCA, onder wie 655 behandeld werden met prostatectomie, 1056 met radiotherapie, en 2235 geen behandeling ondergingen. In analyses gecorrigeerd voor leeftijd, ras, en kalenderjaar was het twaalf-jaars risico van urinaire of seksuele complicaties ruim zeven maal hoger onder de patiënten die prostatectomie hadden ondergaan (HR 7,23; p<0,001) en bijna driemaal hoger onder de patiënten die radiotherapie hadden gekregen (2,76; p<0,001) dan onder de niet-behandelde patiënten. Onder de patiënten die radiotherapie hadden gekregen was het risico van blaascarcinoom bijna driemaal hoger (HR 2,78; p<0,001) dan onder de niet-behandelde patiënten, naast een bijna honderdmaal verhoogd risico van stralings-specifieke uitkomsten waaronder cystitis (131,47; p<0,001) en proctitis (87,91; p<0,001). De incidentie van tenminste één van de tien geanalyseerde behandelings-gerelateerde complicaties was 124,26 per 1000 persoonsjaren in de prostatectomiegroep vergeleken met 62,15 per 1000 persoonsjaren in de radiotherapiegroep en 23,61 per 1000 persoonsjaren in de niet-behandelde groep.

De onderzoekers concluderen dat behandeling voor PCA geassocieerd was met hoog risico van complicaties in de twaalf jaren na de behandeling.

1.Unger JM, Till C, Tangen CM et al. Long-term adverse effects and complications after prostate cancer treatment. JAMA Oncol 2024.4397

Summary: Analysis of patients with prostate cancer found that treatment with prostatectomy or radiotherapy was associated with substantially increased rates of complications in the 12 years after treatment.