Studies in castratie-resistent prostaatcarcinoom hebben behoefte aan nieuwe klinische eindpunten die valide surrogaten zijn voor overleving. Dr. Howard Scher (Memorial Sloan Kettering Cancer Center, New York) en collega’s hebben de waarde van aantallen circulerende tumorcellen (CTC) en lactaatdehydrogenase-activiteit (LDH) als surrogaat eindpunten onderzocht in COU-AA-301, een fase 3-studie van abirateron plus prednison versus alleen prednison in patiënten met mCRPC die voorheen behandeld waren met docetaxel. De uitkomsten van de analyse zijn online gepubliceerd in het Journal of Clinical Oncology.¹

De surrogaat-eindpunten werden bepaald na vier, acht, en twaalf weken behandeling, waarbij de waarden na twaalf weken de primaire uitkomst van de analyse was. Twaalf-weken biomarker-gegevens waren beschikbaar voor 711 patiënten. De surrogaat-distributie na twaalf weken behandeling verschilde significant (p<0,001) voor de beide behandelingen. Het onderscheidend vermogen van het surrogaat eindpunt voor het voorspellen van mortaliteit was hoog (gewogen c-index 0,81), en toevoegen van het surrogaat aan het model elimineerde het effect van behandeling op overleving. Overall was de twee-jaars overleving van patiënten met CTCs minder dan 5 (laag risico) versus 5 of meer cellen per 7,5 ml bloed en LDH> 250 U/l (hoog risico) na twaalf weken 46% versus 2%.

De onderzoekers concluderen dat een biomarker panel bestaande uit het aantal CTCs en het LDH-niveau in deze studie een goed surrogaat was voor overleving op individueel patiëntniveau.

1.Scher HI, Heller G, Molina A et al. Circulating tumor cell biomarker panel as an individual-level surrogate for survival in metastatic castration-resistant prostate cancer. J Clin Oncol 2015; epub ahead of print