Cardiovasculaire ziekte (CVD) is niet ongewoon onder patiënten die behandeld zijn voor mammacarcinoom (BC), vooral onder patiënten die systemische behandeling en radiotherapie (RT) kregen en in patiënten met vooraf-bestaande CVD-risicofactoren. Calcificaties in de coronairslagader (CACs) vormen een sterke onafhankelijke CVD-risicofactor. CACs kunnen geautomatiseerd worden gekwantificeerd op CT-scans voor RT-planning. Een Nederlandse multicenterstudie heeft de associatie van CACs op deze scans met CVD en coronairslagaderziekte (CAD) in BC-patiënten. Dr. Roxanne Gal (UMC Utrecht) en collega’s publiceren de studie in JAMA Oncology.¹



De studie includeerde 15.915 BC-patiënten die RT kregen tussen begin 2005 en eind 2016, en werden gevolgd tot eind 2018. De gemiddelde leeftijd op het moment van de CT-scan was 59,0 jaar (SD 11,2); vrijwel alle patiënten (99,8%) waren vrouwen. De CAC-scores werden met een deep-learning algoritme geautomatiseerd berekend aan de hand van de CT-scans, De patiënten werden onderscheiden in Agastston risicocategorieën (0, 1-10, 11-100, 101-399, en 400 of meer eenheden). Eindpunten van de studie waren fatale en niet-fatale CVD- en CAD-gebeurtenissen.

Zeventig procent van de patiënten had geen CAC; 10,0% had een score van 1-10; 11,5% een score van 11-100; 5,2% een score van 101-399; en 3,1% een score van 400 of hoger. De mediane follow-up was 51,2 maanden. Het CVD-risico was 5,2% in de groep patiënten zonder CAC, en nam met elke hogere CAC-categorie verder toe, tot uiteindelijk 28,2% in de groep patiënten met een CAC-scroe 400 of hoger. De CAC-score was vooral sterk geassocieerd met het CAD-risico. De associatie tussen CAC en CVD was het sterkst in patiënten die anthracyclines kregen en patiënten die een RT-boost kregen.

De onderzoekers concluderen dat CACs op BC RT-planning CT-scans geassocieerd waren met risico van CVD, met name CAD. Geautomatiseerde CAC-scores op basis van de CT-scans kunnen worden gebruikt als snelle en goedkope tools om patiënten met verhoogd CVD-risico te identificeren.

1.Gal R, van Velzen SGM, Hooning MJ et al. Identification of risk of cardiovascular disease by automatic quantification of coronary artery calcifications on radiotherapy planning CT scans in patients with breast cancer. JAMA Oncol 2021.1144

Summary: A multicenter study in The Netherlands found that coronary artery calcium on breast cancer radiotherapy planning CT scan results was associated with CVD, especially CAD. Automated CSC scoring on RT planning CT scans may be used as a fast and low-cost tool to identify patients with breast cancer at increased risk of CVD.