Tijdige detectie en behandeling van Barrett slokdarm (BO) kan wellicht resulteren in preventie van progressie naar adenocarcinoom. De optimale diagnostische strategie voor BO is niet duidelijk. De Cytosponge-trefoil factor 3 (TFF3) is een niet-endoscopische test voor BO die in de setting van de eerstelijns zorg kan worden uitgevoerd door een praktijkondersteuner. Een gerandomiseerde studie in 109 primaire-zorgpraktijken in Engeland heeft Cytosponge-TFF3 vergeleken met gebruikelijke zorg. Prof. Rebecca Fitzgerald (University of Cambridge) en collega’s publiceren de studie in The Lancet.¹

De studie includeerde patiënten in de leeftijd van 50 jaar of ouder, die gedurende tenminste zes maanden maagzuurremmers hadden gekregen voor refluxsymptomen en in de vijf jaar voorafgaande aan de inclusie geen endoscopie hadden ondergaan. Ze werden per praktijk gerandomiseerd naar uitnodiging voor Cytosponge-TFF3 (n=6983) of gebruikelijke zorg (n=6531). Uiteindelijk ondergingen 1750 patiënten (mediane leeftijd 69 jaar) inderdaad de Cytosponge test. Onder deze patiënten werd de test in 95% succesvol uitgevoerd. In 231 patiënten (3%) was de test positief; deze patiënten werden verwezen voor endoscopie. De patiënten die de uitnodiging voor de Cytosponge test afwezen en de patiënten in de gebruikelijke-zorggroep ondergingen alleen endoscopie als hun behandelaar dat noodzakelijk achtte.

Gedurende gemiddeld 12 maanden follow-up werd BO gediagnostiseerd in 140 van 6834 patiënten (2%) in de interventiegroep en 13 van 6388 patiënten (0,2%) in de gebruikelijke-zorggroep (p<0,0001). In de interventiegroep werden negen patiënten gediagnostiseerd met dysplastische BO of stadium I maligniteit; versus nul patiënten in de gebruikelijke-zorggroep. In één patiënt liet de Cytosponge los van de draad, waarna endoscopische verwijdering noodzakelijk was. De meest-gebruikelijke bijwerking was keelpijn in 4% van de deelnemers.

De onderzoekers concluderen dat onder patiënten met refluxsymptomen uitnodiging voor de Cytosponge-TFF3 test resulteerde in verbeterde detectie van BO en diagnose van behandelbare dysplasie en vroege maligniteit.

1.Fitzgerald RC, di Pietro M, O’Donovan M et al. Cytosponge-trefoil factor 3 versus usual care to identify Barrett’s oesophagus in a primary care setting: a multicentre, pragmatic, randomised controlled trial. The Lancet 2020;396:333-344

Summary: A randomized study among English general practice patients with gastro-oesophageal reflux found that the offer of Cytosponge-TTF3 testing compared with usual care resulted in improved detection of Barrett’s oesophagus. Cytosponge-TFF3 testing could also lead to the diagnosis of treatable dysplasia and early cancer. This strategy will lead to additional endoscopies with some false positive results.