In tot 30% van de patiënten met mammacarcinoom wordt op enig moment na de primaire behandeling relapse gezien. Er zijn geen sensitieve en betrouwbare testen om afstandsmetastase te monitoren voor het optreden van openlijk recidief. Een multicenterstudie in Engeland heeft de waarde onderzocht van profilering van gepersonaliseerd circulerend tumor DNA voor de detectie van recidief. Prof. Charles Coombes (Imperial College London, UK) en collega’s publiceren de studie online in Clinical Cancer Research.¹

De studie includeerde 49 patiënten met primair mammacarcinoom na chirurgie en adjuvante behandeling. De onderzoekers namen iedere zes maanden plasmamonsters (n=208) tot maximaal vier jaar na inclusie, en testten met ultra-deep sequencing de aanwezigheid van ctDNA met gepersonaliseerde assays gericht op zestien varianten gekozen uit whole exome data van de primaire tumor. In achttien patiënten trad recidief op. In zestien van deze achttien patiënten werd plasma ctDNA gedetecteerd voorafgaand aan klinische of radiologische relapse (sensitiviteit 89%). Metastatisch recidief werd aan de hand van detectie van plasma ctDNA worden voorspeld met een lead time van 0,5 tot 24 maanden (mediaan 8,9 maanden). Van de twee patiënten met relapse zonder ctDNA-detectie had één patiënt alleen lokaal recidief en had de tweede patiënt (botrecidief) de chemotherapie dertien dagen voor de monstername voltooid. In de 156 plasmamonsters van de 32 patiënten zonder relapse werd op geen enkel tijdstip ctDNA gedeteceerd (specificiteit 100%).

De onderzoekers concluderen dat analyse van patiënt-specifiek ctDNA een sensitieve en specifieke benadering kan zijn van surveillance voor mammacarcinoom, en dat vroege detectie een mogelijke window of opportunity biedt voor therapeutische interventie.

1.Coombes C, Page K, Salari R et al. Personalized detection of circulating tumor DNA antedates breast cancer metastatic recurrence. Clin Cancer Res 2019; epub ahead of print

Summary: A multicenter study in the UK found that patient-specific ctDNA analysis can be a sensitive and specific approach for disease surveillance for breast cancer patients, predicting metastatic relapse with a median lead time of 8.9 months (range 0.5-24.0) over radiological or clinical detection.