Dragers van een pathogene kiemlijn TP53-variant hebben een substantieel levenslang risico van het ontwikkelen van maligniteiten. Op 1 januari 2004 is bij drie tertiaire centra in Canada en de Verenigde Staten een klinisch surveillanceprotocol ingesteld voor drager van pathogene TP53-varianten. De surveillance bestaat uit whole-body MRI, hersen-MRI, mammografie, abdominale en pelvische ultrasonografie, en coloscopie. Prof. David Malkin (The Hospital for Sick Children, Toronto) en collega’s publiceren online in The Lancet Oncology elf-jaars follow-up uitkomsten van het protocol.¹

Tussen 1 januari 2004 en 1 juli 2015 identificeerden de onderzoekers 89 dragers van TP53 pathogene varianten (in 39 niet-verwante gezinnen). Na bevestiging van de TP53-mutatie gingen 40 personen akkoord met regelmatige surveillance (45%) en wezen 49 personen surveillance af (55%). Negentien personen (21%) gingen na enige tijd over van de niet-surveillancegroep naar de surveillancegroep, zodat er uiteindelijk 59 personen surveillance ondergingen geduren mediaan 32 maanden (IQR 12-87). In 19 van deze 59 personen (32%) werden dankzij de surveillance 40 asymptomatische tumoren gedetecteerd; twee additionele kankers werden gedetecteerd tussen surveillance-onderzoeken in en twee biopsie-laesies bleken niet-neoplastisch bij pathologisch onderzoek. Onder de 49 personen die aanvankelijk surveillance afwezen werden 61 symptomatische tumoren gediagnostiseerd in 43 patiënten (88%).

Van de 43 personen uit de niet-surveillance groep die kanker ontwikkelden waren 21 nog in leven (49%), vergeleken met 16 van de 19 personen (84%; p=0,012) uit de surveillancegroep die kanker ontwikkelden, bij mediane follow-up van 46 maanden in de niet-surveillancegroep en 38 maanden in de surveillancegroep. De vijf-jaars overall survival was 88,8% in de surveillancegroep en 59,6% in de niet-surveillancegroep (p=0,0132).

De onderzoekers concluderen dat lange-termijn compliantie met een veelomvattend surveillanceprotocol voor vroege tumordetectie in dragers van pathogene TP53-varianten geassocieerd is met verbeterde lange-termijn OS.

1.Villani A, Shore A, Wasserman JD et al. Biochemical and imaging surveillance in germline TP53 mutation carriers with Li-Fraumeni syndrome: 11 year follow-up of a prospective observational study. Lancet Oncol 2016; epub ahead of print