Dr. Torunn Yock (Massachusetts General Hospital, Boston) en collega’s hebben een analyse uitgevoerd van de impact van stralingsdosering naar de hypothalamus en hypofyse in kinderen en jongvolwassenen met hersentumoren op het optreden van endocrien-deficiëntie. Ze publiceren de analyse online in het Journal of Clinical Oncology.¹ De analyse is gebaseerd op gegevens van patiënten in de leeftijd tot en met 25 jaar, die tussen 2003 en 2016 werden behandeld met protontherapie in het kader van drie prospectieve studies.

De studies hadden tezamen 222 patiënten, van wie er 31 uit de analyse werden geëxcludeerd wegens hormoondeficiëntie voor aanvang van de behandeling en twee wegens onvoldoende follow-up. Onder de overige 189 patiënten waren er 130 (68,8%) die craniospinale bestraling plus boost kregen voor medulloblastoom; de meeste andere patiënten (n=56) kregen involved field RT, vooral voor ependymoom (n=26) of laaggradig glioom (n=14). Vier jaar na de behandeling bedroeg het percentage met any hormoondeficiëntie 48,8%; en de percentages met groeihormoon-, schildklierhormoon-, adrenocorticotropisch hormoon-, en gonadotropinedeficiëntie 37,4%; 20,5%; 6,9%; en 4,1%. Jeugdigere leeftijd bij aanvang van de behandeling, langere tijd sinds behandeling, en hogere mediane dosering naar hypothalamus en hypofyse (gecombineerd) waren geassocieerd met toename van de incidentie van de deficiënties.

De onderzoekers concluderen dat mediane stralingsdosering naar hypothalamus en hypofyse, jeugdigere leeftijd, en langere follow-up geassocieerd waren met toename van de incidentie van endocrinopathie in kinderen en jongvolwassenen die radiotherapie kregen voor hersentumoren.

1.Vatner RE, Niemierko A, Misra M et al. Endocrine deficiency as a function of radiation dose to the hypothalamus and pituitary in pediatric and young adult patients with brain tumors. J Clin Oncol 2018; epub ahead of print

Summary: An analysis of three prospective studies showed that median hypothalamic and pituitary radiation dose, younger age, and longer follow-up time were associated with increased rates of endocrinopathy in children and young adults treated with radiotherapy for brain tumors.