Standaard-behandeling voor HPV-gerelateerd squameus celcarcinoom van de orofarynx (OPSCC) is radiotherapie plus hoge-dosering cisplatine. Deze behandeling is geassocieerd met lange-termijn toxiciteit. Er is behoefte aan minder-intensieve maar toch effectieve behandeling. Een multicenter fase 2-studie in Japan heeft de werkzaamheid van alleen radiotherapie voor HPV-gerelateerd OPSCC geëvalueerd. Prof. Hidenori Inohara (Universiteit van Osaka) en collega’s publiceren de studie in het International Journal of Radiation Oncology.¹

De studie includeerde patiënten met nieuw-gediagnostiseerd biopsie-bewezen stadium III of IV OPSCC positief voor zowel p16 als HPV-DNA. Patiënten met T4-, N3- en T1N1-ziekte werden niet geïncludeerd. De patiënten kregen intensiteits-gemoduleerde radiotherapie van 70 Gy in 35 fracties of 70,4 Gy in 32 fracties, zonder chemotherapie. Het primaire eindpunt van de studie was percentage patiënten met complete respons (CR) of complete metabole respons (CMR) tien weken na voltooiing van IMRT.


De studie includeerde 39 patiënten, onder wie 23 (59%) met een rookgeschiedenis van meer dan tien pakjaren. Zesendertig patiënten (92%) hadden HPV16-positieve tumoren. Zevendertig patiënten (95%) kregen alle geplande IMRT-fracties. Vijfendertig patiënten )90%) hadden CR of CMR tien weken na IMRT. De mediane follow-up was 51 maanden (IQR 41-63). Eén patiënt (3%) had regionaal recidief en drie patiënten (8%) hadden afstandsmetastase. Eén patiënt (3%) overleed aan de ziekte. De twee-jaars progressievrije overleving was 94% (95%-bti 81-99) en de twee-jaars overall survival was 100%. De meest-geziene graad 3 adverse events tijdens IMRT waren mucositis (26% van de patiënten) en dysfagie (18%). Geen van de patiënten was een maand na IMRT-voltooiing afhankelijk van sondevoeding. Er waren geen graad 3 of 4 late AEs.

De onderzoekers concluderen dat geselecteerde patiënten met HPV-gerelateerd OPSCC de IMRT goed verdroegen. De respons op de behandeling was excellent.

1.Takemoto N, Seo Y, Nakahara S et al. Radiotherapy alone for human papillomavirus-related squamous cell carcinoma of the oropharynx: a single-arm, phase 2 study. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2020.12.025

Summary: A phase 2 study in Japan found good tolerability and excellent response to IMRT alone for HPV-related OPSCC in selected patients.